Τα αρνητικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας – όπως η κοινωνική απόσυρση, η έλλειψη κινήτρων, η συναισθηματική επιπέδωση και η μειωμένη ομιλία – συχνά επιμένουν ακόμη και όταν τα θετικά συμπτώματα (όπως οι ψευδαισθήσεις και οι παραληρηματικές ιδέες) έχουν βελτιωθεί. Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν σοβαρά την κοινωνική και επαγγελματική λειτουργικότητα των ασθενών, και δυστυχώς ανταποκρίνονται ελάχιστα στα συνήθη αντιψυχωσικά φάρμακα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) προσελκύει όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον ως μια ελπιδοφόρα, μη επεμβατική θεραπευτική επιλογή για ανθεκτικά αρνητικά συμπτώματα.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) είναι μια μη επεμβατική θεραπεία που χρησιμοποιεί μαγνητικούς παλμούς για να διεγείρει συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Στη σχιζοφρένεια, η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) υψηλής συχνότητας 10 Hz στοχεύει την αριστερή ραχιοπλάγια προμετωπιαία περιοχή (DLPFC) – μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την εκτελεστική λειτουργία, τα κίνητρα και την έκφραση συναισθημάτων. Νευροαπεικονιστικές μελέτες έχουν δείξει σταθερά υποδραστηριότητα σε αυτή την περιοχή σε άτομα με έντονα αρνητικά συμπτώματα.
Η χρήση Επαναλαμβανόμενης Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερσης (rTMS) υψηλής συχνότητας βασίζεται στην ικανότητά της να αυξάνει τη φλοιϊκή διέγερση και να ενισχύει την απελευθέρωση ντοπαμίνης στα μεσομεταιχμιακά και μεσοραβδωτά κυκλώματα, τα οποία εμπλέκονται στην ανηδονία, την αβουλία και τις γνωστικές διαταραχές που συχνά παρατηρούνται στη σχιζοφρένεια.
Αρκετές τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες και μετα-αναλύσεις έχουν δείξει ότι η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) είναι αποτελεσματική στη βελτίωση των αρνητικών συμπτωμάτων:
- Διπλά τυφλή, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη με 22 σταθεροποιημένους ασθενείς με σχιζοφρένεια κατέγραψε σημαντική μείωση κατά 50% στη βαθμολογία της Κλίμακας Αξιολόγησης Αρνητικών Συμπτωμάτων (SANS) μετά από 15 συνεδρίες Επαναλαμβανόμενης Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερσης (rTMS) υψηλής συχνότητας (10 Hz) στην αριστερή ραχιοπλάγια προμετωπιαία περιοχή (DLPFC).
- Σε άλλη μελέτη τεσσάρων εβδομάδων, οι συμμετέχοντες που έλαβαν rTMS στα 10 Hz παρουσίασαν σαφή βελτίωση στα αρνητικά συμπτώματα σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν 1 Hz ή εικονική θεραπεία. Τα οφέλη διατηρήθηκαν και κατά την επανεκτίμηση, υποδεικνύοντας μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα.
- Νευροαπεικονιστικά ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) αυξάνει την απελευθέρωση ντοπαμίνης σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με το συναίσθημα και την ανταμοιβή, ενισχύοντας τον ρόλο της στην αντιμετώπιση των αρνητικών συμπτωμάτων.
Το θεραπευτικό πρωτόκολλο για τα αρνητικά συμπτώματα περιλαμβάνει καθημερινές συνεδρίες διάρκειας 3–4 εβδομάδων, με συχνότητα 10 Hz.Κάθε συνεδρία στοχεύει την αριστερή ραχιοπλάγια προμετωπιαία περιοχή (DLPFC), διαρκεί περίπου 20–30 λεπτά και πραγματοποιείται στο ιατρείο. Η θεραπεία είναι καλά ανεκτή, με ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες όπως ήπια ενόχληση στο τριχωτό της κεφαλής ή παροδική κόπωση.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη:
- Σε ασθενείς με ανθεκτικά αρνητικά συμπτώματα
- Σε άτομα με υπολειμματικά συμπτώματα παρά τη φαρμακευτική αγωγή
- Σε όσους αναζητούν μη φαρμακευτικές, εγκεφαλικές θεραπείες
- Σε ασθενείς με έλλειψη κινήτρων, επιπέδωση του συναισθήματος ή περιορισμένη κοινωνική λειτουργικότητα
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) αποτελεί μια καινοτόμο και επιστημονικά τεκμηριωμένη θεραπευτική προσέγγιση για τα αρνητικά συμπτώματα της σχιζοφρένειας. Ενισχύοντας τη δραστηριότητα του προμετωπιαίου φλοιού και προάγοντας τη ντοπαμινεργική λειτουργία, η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση( rTMS) προσφέρει νέα ελπίδα στους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στη φαρμακευτική αγωγή.