Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια συχνή νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει παιδιά, εφήβους και συχνά επιμένει και στην ενήλικη ζωή. Χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως μειωμένη συγκέντρωση,υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα, τα οποία οδηγούν σε δυσκολίες στην ακαδημαϊκή απόδοση, στις σχέσεις και στη λειτουργικότητα της καθημερινής ζωής. Παρόλο που τα διεγερτικά φάρμακα και η συμπεριφορική θεραπεία αποτελούν την κύρια θεραπευτική προσέγγιση, έως και το 30% των ατόμων δεν ανταποκρίνεται επαρκώς ή εμφανίζει μη ανεκτές παρενέργειες. Αυτό έχει ενισχύσει το ενδιαφέρον για μη επεμβατικές τεχνικές διέγερσης του εγκεφάλου, όπως η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS), ως μια νέα θεραπευτική επιλογή.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) είναι μια μη επεμβατική θεραπεία νευροτροποποίησης που χρησιμοποιεί μαγνητικούς παλμούς για να διεγείρει στοχευμένες περιοχές του εγκεφάλου.
Στη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) στοχεύει συνήθως τον δεξιό ραχιαίο προμετωπιαίο φλοιό (rDLPFC), μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη ρύθμιση της προσοχής, στη λειτουργία εκτελεστικών δεξιοτήτων και στον έλεγχο της παρορμητικότητας. Η υψηλής συχνότητας rTMS (≥10 Hz) πάνω από τον rDLPFC μπορεί να ενισχύσει τη νευρωνική δραστηριότητα σε υπολειτουργικές περιοχές που σχετίζονται με την απροσεξία, ενώ η χαμηλής συχνότητας διέγερση (1 Hz) έχει μελετηθεί για τη δυνατότητά της να μειώνει τη φλοιική υπερεκφρασιμότητα και να βελτιώνει τον έλεγχο της συμπεριφοράς, ειδικά στα παιδιά.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) θεωρείται ότι ενισχύει την απελευθέρωση ντοπαμίνης και προάγει τη νευροπλαστικότητα, δύο παράγοντες που είναι καθοριστικοί για τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας στη ΔΕΠΥ.
Πρόσφατες τυχαιοποιημένες μελέτες και μετα-αναλύσεις υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερσης (rTMS) στη θεραπεία βασικών συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ:
• Βελτίωση της προσοχής: Πολλαπλές μελέτες καταδεικνύουν σημαντική μείωση των συμπτωμάτων διάσπασης της προσοχής μετά από rTMS, με τα οφέλη να διαρκούν τουλάχιστον 1 μήνα μετά τη θεραπεία.
• Υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα: Αν και τα αποτελέσματα είναι λιγότερο μακροχρόνια, ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν βελτίωση και σε αυτά τα συμπτώματα.
• Γνωστική ενίσχυση: Η rTMS φαίνεται να βελτιώνει τη προσοχή και την ταχύτητα επεξεργασίας, όπως αποδεικνύεται από τα γνωστικά τεστ.
• Στοχευμένη διέγερση: Η διέγερση του δεξιού προμετωπιαίου φλοιού είναι πιο αποτελεσματική από τη διέγερση του αριστερού στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ, ειδικά της διάσπασης της προσοχής.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) θεωρείται εξαιρετικά ασφαλής. Οι πιο συχνές παρενέργειες είναι ήπιοι πονοκέφαλοι ή ενόχληση στο τριχωτό της κεφαλής, οι οποίες είναι προσωρινές και αντιμετωπίζονται εύκολα.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) μπορεί να είναι ιδιαίτερα κατάλληλη για:
• Ασθενείς με ανθεκτική στη θεραπεία ΔΕΠΥ
• Άτομα με παρενέργεις απο τα διεγερτικά φάρμακα
• Παιδιά ή ενήλικες με κυρίαρχα συμπτώματα διαταραχής της προσοχής
• Άτομα που αναζητούν μη φαρμακευτικές, στοχευμένες εγκεφαλικές παρεμβάσεις
Η θεραπεία περιλαμβάνει:
• Καθημερινές συνεδρίες διάρκειας 20–30 λεπτών για 2–3 εβδομάδες
• Εφαρμογή στο ιατρείο, με δυνατότητα άμεσης επιστροφής στις καθημερινές δραστηριότητες
• Δυνατότητα προσθήκης συνεδριών συντήρησης ανάλογα με την ανταπόκριση του ασθενούς
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) αποτελεί μια ασφαλή, αποτελεσματική και καλά ανεκτή θεραπεία για τη ΔΕΠΥ, ιδιαίτερα για άτομα με κυρίαρχα συμπτώματα διάσπασης της προσοχής και κακή ανταπόκριση στις συμβατικές θεραπείες. Στοχεύοντας συγκεκριμένα νευρωνικά δίκτυα που σχετίζονται με την προσοχή και τον εκτελεστικό έλεγχο, η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) προσφέρει μια νέα ελπίδα για εξατομικευμένη φροντίδα στη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).