Ο Ιδιοπαθής Τρόμος (Essential Tremor) είναι η συχνότερη κινητική διαταραχή, επηρεάζοντας περίπου το 1% του ενήλικου πληθυσμού. Χαρακτηρίζεται από ακούσιο ρυθμικό τρόμο — κυρίως στα χέρια — που εμφανίζεται κατά την εκούσια κίνηση ή τη διατήρηση μιας στάσης. Αν και δεν είναι απειλητικός για τη ζωή, ο ιδιοπαθής τρόμος μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την καθημερινή λειτουργικότητα, τις λεπτές κινήσεις και την ποιότητα ζωής.
Οι παραδοσιακές θεραπείες όπως οι β-αναστολείς, η πριμιδόνη και επεμβατικές λύσεις όπως η εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση (DBS) ή η θαλαμοτομή προσφέρουν όφελος σε πολλούς ασθενείς. Ωστόσο, αρκετοί δεν ανταποκρίνονται επαρκώς ή δεν είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για επεμβατικές τεχνικές. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) προσφέρει μια μη επεμβατική, ασφαλή και πολλά υποσχόμενη θεραπευτική εναλλακτική.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) είναι μια μη επεμβατική τεχνική νευροτροποποίησης που χρησιμοποιεί μαγνητικούς παλμούς για τη διέγερση συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου. Στον ιδιοπαθή τρόμο, η rTMS χαμηλής συχνότητας (1 Hz) στοχεύει την παρεγκεφαλίδα, η οποία παίζει κεντρικό ρόλο στο παρεγκεφαλο-θαλαμο-φλοιϊκό (CTC) δίκτυο — ένα κυκλωματικό σύστημα ζωτικής σημασίας για την έναρξη και ρύθμιση του τρόμου.
Αυξανόμενος αριθμός κλινικών δοκιμών και πιλοτικών μελετών επιβεβαιώνει την αποτελεσματικότητα της παρεγκεφαλιδικής Επαναλαμβανόμενης Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερση (rTMS) στον ιδιοπαθή τρόμο:
- Μελέτη του 2024 σε 45 ασθενείς έδειξε ότι 12 συνεδρίες rTMS χαμηλής συχνότητας (1 Hz) στην παρεγκεφαλίδα για 4 εβδομάδες οδήγησαν σε σημαντική μείωση της έντασης του τρόμου, όπως μετρήθηκε με την κλίμακα Fahn-Tolosa-Marin (FTM). Η βελτίωση διατηρήθηκε για έως και 3 μήνες, χωρίς αναφορά σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών.
- Άλλες μελέτες αξιολόγησαν την rTMS ως συμπληρωματική θεραπεία σε ασθενείς που ήδη λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή. Αν και και οι δύο ομάδες (πραγματική και εικονική διέγερση) βελτιώθηκαν, η ομάδα που έλαβε πραγματική rTMS εμφάνισε μεγαλύτερη μείωση του τρόμου, υποστηρίζοντας το όφελος της συνδυαστικής προσέγγισης.
- Απεικονιστικές εξετάσεις (fMRI σε κατάσταση ηρεμίας) και μετρήσεις προκλητών κινητικών δυναμικών (MEP) έδειξαν νευροφυσιολογικές αλλαγές μετά τη θεραπεία, υποδηλώνοντας βελτίωση της συνδεσιμότητας του κινητικού κυκλώματος, κάτι που ενισχύει τη μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα της Επαναλαμβανόμενης Διακρανιακής Μαγνητικής Διέγερσης (rTMS).
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) είναι πολύ καλά ανεκτή και δεν αναφέρθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες σε καμία μελέτη.
Οι πιο συχνές, ήπιες παρενέργειες περιλαμβάνουν ελαφρά ενόχληση στο τριχωτό της κεφαλής ή παροδική κόπωση
Οι συνεδρίες διαρκούν 20–30 λεπτά, πραγματοποιούνται 3 φορές την εβδομάδα για 2–4 εβδομάδες.
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη σε:
- Άτομα με ανθεκτικό στον φαρμακευτικό έλεγχο ιδιοπαθή τρόμο
- Ασθενείς που δεν είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για χειρουργικές επεμβάσεις
- Όσοι επιθυμούν μη φαρμακευτικές, εγκεφαλικά στοχευμένες θεραπείες
- Ασθενείς με αμφοτερόπλευρο τρόμο που δεν ελέγχεται επαρκώς με φαρμακευτική αγωγή
Η Επαναλαμβανόμενη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (rTMS) αναδεικνύεται ως μια ασφαλής, αποτελεσματική και μη επεμβατική θεραπεία για ασθενείς με ιδιοπαθή τρόμο, ιδιαίτερα για όσους δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στα φάρμακα. Στοχεύοντας στα παρεγκεφαλιδικά κυκλώματα που ρυθμίζουν τον τρόμο, η rTMS προσφέρει μακροχρόνια μείωση των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής. Καθώς η επιστημονική τεκμηρίωση ενισχύεται, η rTMS εδραιώνεται ως βασικό εργαλείο στην εξατομικευμένη θεραπεία του Ιδιοπαθούς Τρόμου.