Η σχιζοφρένεια είναι μια σοβαρή, χρόνια ψυχωσική διαταραχή η οποία συνήθως ξεκινά πριν την ηλικία των 45 ετών και επηρεάζει τόσο άνδρες και γυναίκες και με την ίδια συχνότητα.
Τα κυριότερα χαρακτηριστικά της νόσου περιλαμβάνουν παραληρητικές ιδέες, ψευδαισθήσεις, διαταραχή, ισοπέδωση του συναισθήματος και μη φυσιολογικές συμπεριφορές.
Το κάθε ένα από αυτά ξεχωριστά όμως δεν μπορούν να προδιαγράψουν από μόνα τους την διάγνωση, γιατί μπορεί να είναι συμπτώματα άλλων παθήσεων ή καταστάσεων.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι είτε επίμονα είτε επεισοδιακά, ανάλογα με την κάθε ξεχωριστή περίπτωση και η εκδήλωση τους και η μονιμότητα τους εξαρτάται σε ένα μεγάλο βαθμό τόσο από το οικογενειακό και κοινωνικό υπόβαθρο που εμφανίζονται, όσο και από την θεραπευτική διαχείριση που μπορεί να τύχουν από τον ασθενή και από το περιβάλλον του.
Λόγω της μεταβλητότητας της εμφάνισης και εκδήλωσης των συμπτωμάτων, της έλλειψης παθογνωμονικών χαρακτηριστικών, και την μεταλλαγή τους κατά την διάρκεια του χρόνου η διάγνωση της σχιζοφρένειας γίνεται προσεκτικά και όχι άμεσα.
Η διάγνωση γίνεται μετά από προσεκτική ψυχιατρική αξιολόγηση και παρακολούθηση, που περιλαμβάνει καλή λήψη ιστορικού, τόσο από τον ασθενή, όσο και από την οικογένεια, γνωστούς και φίλους.
Η Διαφορική διάγνωση της σχιζοφρένειας περιλαμβάνει πολυάριθμες ψυχιατρικές και οργανικές διαταραχές όπως δηλητηρίαση από φάρμακα και από ουσίες ή στερητικά σύνδρομα λόγω απόσυρσης φαρμάκων και ουσιών καθώς και γενικές ιατρικές ασθένειες που προκαλούν παραλήρημα και που μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε ψυχωτικές διαταραχές- ιδιαίτερα στη σκέψη και στη συμπεριφορά
Η προδρομική φάση της σχιζοφρένειας μπορεί να ξεκινήσει χρόνια πριν από το σύνδρομο πλήρους εκδήλωσης της.
Ανάλογα με την ηλικία και τον τρόπο απασχόλησης οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάσουν κακή απόδοση στο σχολείο ή στο χώρο εργασίας, επιδείνωση της υγιεινής και της εμφάνισης, μείωση των συναισθηματικών σχέσεων με άλλους ή / και συμπεριφορές που θα ήταν άτυπες ή περίεργες για το άτομο στο παρελθόν.
Σύμφωνα με το το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο των Ψυχικών Διαταραχών (DSM-IV) της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρίας η διάγνωση της σχιζοφρένειας εξυπακούει:
Παρουσία για διάστημα μεγαλύτερο ενός μήνα τουλάχιστον δύο ή περισσότερων συμπτωμάτων όπως:
- Παραληρητικές ιδέες (Παράξενες ή παράλογες ψευδείς πεποιθήσεις, οι οποίες συχνά έχουν παρανοϊκή, μεγαλοπρεπή, διωκτικό ή θρησκευτικό περιεχόμενο, λανθασμένη ερμηνεία των φυσιολογικών αντιλήψεων σε σχέση με τους υπόλοιπους
- Ψευδαισθήσεις (Ακουστικές,οπτικές ή απτικές) Συχνά περιλαμβάνουν φωνές σε πρώτο πρόσωπο που μιλούν,προκαλούν, βρίζουν ή δίνουν εντολές ή φωνές που σχολιάζουν τις ενέργειες ή τον χαρακτήρα του ασθενούς,
- Αποδιοργάνωση ομιλίας (Ομαλός, ασυνεπής, ομιλητικός λόγος, Φυγή ιδεών ή νεολογισμοί-νέα δημιουργία λέξεων)
- Αποδιοργανωμένη ή κατατονική συμπεριφορά (περιπλάνηση χωρίς σκοπό κ.α)
- Αρνητικά συμπτώματα (φτώχεια στην ομιλία, συναισθηματική ή / και κοινωνική απόσυρση)
Κοινωνική και επαγγελματική επιβάρυνση τουλάχιστο σε ένα τομέα όπως:
- Εργασία
- Διαπροσωπικές σχέσεις
- Αυτοφροντίδα
Για την διάγνωση της σχιζοφρένειας σημαντικό είναι ο αποκλεισμός της σχιζοσυναισθηματικής διαταρχής, διαταραχής της διάθεσης, διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής και άλλων διαταραχών από την χρήση ουσιών και άλλων σωματικών νόσων.
Θεραπευτική Προσέγγιση
Η θεραπεία της σχιζοφρένειας απαιτεί προσέγγιση όλων των παραμέτρων που μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση των συμπτωμάτων και την αποθεράπευση του ασθενούς (φαρμακευτικά, χώρος διαβίωσης, εργασίας φροντίδας, αποκατάστασης κ.α).
Η θεραπευτική παρέμβαση περιλαμβάνει φαρμακευτική αντιμετώπιση κυρίως με αντιψυχωσικά φάρμακα καθώς και αντιμετώπιση άλλων διαταραχών η οποιές πιθανόν να συνυπάρχουν (ύπνου, διάθεσης κ.α)
Μεγάλη σημασία έχει επίσης η ψυχοθεραπεία του ασθενούς και η ψυχο-εκπαίδευση των μελών της οικογένειας.
Σε περιπτώσεις όπου η φαρμακευτική αγωγή δεν δίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ιδιαίτερα εκεί όπου υπάρχει έντονος αυτοκτονικός ιδεασμός και κατατονία εφαρμόζεται και η ηλεκτροσπασμοθεραπεία. ( ECT).
Όλα τα πιο πάνω προσφέρονται στην Κλινική ΒΕΡΕΣΙΕ