Τί είναι ο εθισμός;
Ο εθισμός είναι μια καταναγκαστική συνήθεια που επηρεάζει τη συμπεριφορά και τον ψυχισμό και είναι δύσκολο να διακοπεί.
Υπάρχει κάποια διαφορά ανάμεσα στην περιστασιακή χρήση και στην εξάρτηση;
Περιστασιακή χρήση κάνουμε σχεδόν όλοι μας για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι ενήλικες χρησιμοποιούμε συνήθως αλκοολούχα ποτά σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις.
Αντίστοιχα οι νέοι, θέλοντας κάποιες φορές να αποκτήσουν καινούριες εμπειρίες ή να προκαλέσουν, μπορεί να κάνουν περιστασιακή χρήση νόμιμων ή και παράνομων ουσιών.
Αυτή όμως η περιστασιακή χρήση δε σημαίνει αυτόματα ότι υπάρχει εξάρτηση (εθισμός) από την ουσία.
Το όριο βρίσκεται στο κατά πόσο κανείς μπορεί να επιλέξει πού και πότε θα κάνει χρήση μιας ουσίας ή αν έχει απόλυτη ανάγκη την ουσία και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη ζωή του χωρίς αυτήν.
Η ουσιοεξάρτηση είναι συνώνυμο της εξάρτησης;
Η ουσιοεξάρτηση είναι μία ιδιαίτερη μορφή εξάρτησης.
Είμαστε όλοι λίγο πολύ εξαρτημένοι από ένα πλήθος πραγμάτων: έχουμε ανάγκη να φάμε, να πιούμε, να αναπνεύσουμε, να κοιμηθούμε, να κινηθούμε κλπ.
Η ουσιοεξάρτηση, δηλαδή η εξάρτηση από ουσίες δεν έχει να κάνει με τις ζωτικές μας ανάγκες και οδηγεί στην απώλεια ελέγχου.
Όταν χάνουμε πλέον τον έλεγχο της χρήσης μιας ουσίας και η χρήση της γίνεται αυτοσκοπός, τότε γινόμαστε εξαρτημένοι, είτε πρόκειται για την ηρωίνη ή το χασίς είτε για τα οινοπνευματώδη, τον καπνό, ή τα ηρεμιστικά.
Η εξάρτηση μπορεί να είναι ψυχική ή/και/ σωματική.
Η ψυχική εξάρτηση εκδηλώνεται κατά τέτοιο τρόπο, που δεν μπορούμε πλέον να φανταστούμε τη ζωή δίχως ουσία.
Όσον αφορά την σωματική εξάρτηση, οι εξαρτησιογόνες ουσίες αποτελούν, σε τέτοιο βαθμό, μέρος της λειτουργίας του οργανισμού που, αν τις σταματήσουμε, εμφανίζονται σωματικά συμπτώματα, δηλαδή «σύνδρομο στέρησης».
Τα συμπτώματα αυτά εξαφανίζονται μόλις κάνουμε πάλι χρήση. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, από τον οποίο δεν μπορούμε να βγούμε χωρίς τη βοήθεια των ειδικών.
Πως λειτουργεί ο φαύλος κύκλος της ουσιοεξάρτησης;
Με τη χρήση ουσιών μειώνεται το άγχος και δημιουργούνται ευχάριστες συναισθήματα, χωρίς να χρειαστεί να καταβάλλουμε κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια.
Φαίνεται πολύ πιο απλό να αποφύγουμε τα προβλήματά μας καταφεύγοντας στις ουσίες, παρά να στρέψουμε την προσοχή μας στον εαυτό μας και να προσπαθήσουμε να τα επιλύσουμε.
Όσο περισσότερο επιλέγουμε τον «εύκολο δρόμο», τόσο βρίσκουμε φυσικό να χρησιμοποιούμε τέτοια τεχνητά χημικά μέσα. Έτσι δημιουργείται ένας αυτοματισμός κάθε φορά που βρισκόμαστε σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση.
Με τον καιρό δεν μπορεί να υπάρξει ευχαρίστηση χωρίς τη χρήση ουσιών.
Για κάθε πρόβλημα υπάρχει η «μαγική» λύση. Είναι αδύνατο πια να γυρίσουμε πίσω. Είμαστε σε φαύλο κύκλο.
Υπάρχει τρόπος να ξεφύγουμε από αυτή την κατάσταση;
Είναι αλήθεια ότι ορισμένοι καταφέρνουν να απαλλαγούν από κάποια εξάρτηση, επειδή έχουν ισχυρό κίνητρο και θέληση.
Συνήθως όμως αυτό δεν είναι αρκετό για να σταματήσει κάποιος τη χρήση.
Η εξάρτηση δεν καταπολεμάται μόνο με τη λογική. Οι δυνάμεις που στηρίζουν την ουσιοεξάρτηση είναι μερικές φορές τόσο ισχυρές, που κανένα λογικό επιχείρημα, ακόμη κι αυτό του κινδύνου για την υγεία, δεν ασκεί επιρροή πάνω της.
Το ίδιο εξάλλου συμβαίνει με τους χρόνιους καπνιστές και τους αλκοολικούς. Όλοι οι καπνιστές και οι αλκοολικοί ξέρουν ότι το ποτό και το κάπνισμα βλάπτουν την υγεία τους αλλά εξακολουθούν να καπνίζουν ή να πίνουν.
Επομένως είναι αναγκαία η βοήθεια από έναν ειδικό.
Στην Κλινική Βερεσιέ παρέχονται επιτυχώς προγράμματα απεξάρησης απο το αλκοόλ, τα ηρεμιστικά και ναρκωτικές ουσίες όπως ηρωίνη, κοκαίνη και χασίς.