Καθώς η άνοια εξελίσσεται, η επικοινωνία ανάμεσα στο άτομο με άνοια και στον φροντιστή του γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Ωστόσο, θυμηθείτε ότι η διατήρηση μιας καλής επικοινωνίας έχεισκοπό να διευκολύνει τις καθημερινές δραστηριότητες, να σας κρατήσει συνδεδεμένους με το άτομο που φροντίζετε και να ανακουφίσει το αίσθημα μοναξιάς που βιώνουν τα άτομα με άνοια.
Παρακάτω θα βρείτε κάποιες ιδέες / τεχνικές για πιο αποτελεσματική επικοινωνία:
- Βεβαιωθείτε ότι έχετε την προσοχή του ατόμου προτού μιλήσετε;
- Χρησιμοποιήστε το όνομά του για να του τραβήξετε την προσοχή;
- Απομακρύνετε θορύβους / ερεθίσματα που μπορεί να αποσπούν την προσοχή του;
- Μιλήστε του πρόσωπο με πρόσωπο και κατάματα;
- Μιλήστε ήρεμα, αργά και καθαρά;
- Χρησιμοποιήστε μικρές και απλές λέξεις;
- Αποφύγετε τις μακροσκελείς προτάσεις / Δώστε μόνο ένα μήνυμα τη φορά;
- Δώστε του αρκετό χρόνο για να απαντήσει;
- Αν προσπαθεί να βρει μια λέξη για να εκφράσει τη σκέψη του, βοηθήστε λέγοντας τη λέξη που ψάχνει;
- Μη διακόπτετε;
- Αφήστε να σας μιλήσει για οποιαδήποτε ανησυχία, ακόμη και αν δεν μπορεί να εκφραστεί σωστά με τις λέξεις και ακούστε με κατανόηση;
- Όταν οι ερωτήσεις του γίνονται επίμονες και επαναλαμβανόμενες, είναι συχνά καλύτερο να απευθυνθείτε στο συναίσθημά του παρά στην ίδια την ερώτηση.
Το άτομο που φροντίζετε μπορεί απλώς να χρειάζεται να το καθησυχάσετε.
Μην εστιάζετε στα λάθη, μην διορθώνετε, μην διαφωνείτε.
Όταν η λεκτική επικοινωνία δεν φαίνεται να βοηθάει, δοκιμάστε ένα απαλό άγγιγμα.
Αντιμετώπιση των διαταραχών συμπεριφοράς σε άτομα με άνοια
Οι διαταραχές συμπεριφοράς εμφανίζονται σε όλες τις μορφές άνοιας. Καθώς τα άτομα με άνοια είναι περιορισμένα στο σπίτι, υπάρχει πιθανότητα επιδείνωσης των συμπτωμάτων αυτών.
Παρακάτω αναφέρονται οι βασικότερες διαταραχές συμπεριφοράς των ατόμων με άνοια και κάποιες οδηγίες για την σωστότερη αντιμετώπισή τους στο σπίτι.
Περιπλάνηση-φυγή;
Συχνά το άτομο με άνοια κάνει άσκοπες βόλτες μέσα στο σπίτι ή προσπαθεί να φύγει από το χώρο που βρίσκεται. Πολλές φορές τη νύχτα σηκώνεται απλά και μόνο για να περπατήσει χωρίς συγκεκριμένο λόγο και κατεύθυνση, ενώ μπορεί να ακολουθεί συνεχώς το άτομο που τον φροντίζει και να παρακολουθεί τις κινήσεις του.
Προσπαθήστε να αποσπάσετε την προσοχή του και απασχολήστε τον με μια δραστηριότητα που μπορεί να του αρέσει και να τον ενδιαφέρει. Μην προσπαθήσετε να τον εμποδίσετε με τη βία, κάτι τέτοιο θα προκαλέσει επιθετικότητα.
Επιθετικότητα;
Σε ορισμένες περιπτώσεις το άτομο με άνοια θυμώνει και μπορει να γίνει επιθετικό η βίαιο. Αυτό μπορεί να οφείλετε σε αδυναμία έκφρασης αρνητικών συναισθημάτων, σε αδυναμία κατανόησης των προθέσεων των άλλων, σε αδυναμία να ανταποκριθεί σε καταστάσεις που τον δυσκολεύουν, σε κάποιο σωματικό πόνο κ.α
Προσπαθήστε να αποσπάσετε την προσοχή του με κάποια χαλαρωτική δραστηριότητα, για παράδειγμα μουσική, χορό , τραγουδι ή κάποιο απλό παιχνίδι.
Προσπαθήστε να βρείτε τι τον αναστατώνει ώστε να το αποφύγετε στο μέλλον.
Άρνηση;
Συχνά τα άτομα με άνοια εμφανίζουν έντονη και επίμονη άρνηση να εκτελέσουν κάτι που τους ζητείται. Αυτο συμβαίνει κυρίως επειδή δεν μπορούν να αντιληφθούν τι ακριβώς τους ζητείται και γιατι πρέπει να το κάνουν.
Μιλήστε μαζί τους με ήρεμη φωνή και εξηγήστε τους με απλά λόγια, βήμα-βήμα. Μην επιμένετε.Προσπαθήστε και πάλι σε λίγο.
Παραλήρημα και ψευδαισθήσεις;
Σε πολλές περιπτώσεις ο άνθρωπος με άνοια εμφανίζει παραλήρημα και ψευδαισθήσεις. Το παραλήρημα είναι μία λανθασμένη πεποίθηση ενάντια στην λογική. Για το ίδιο το άτομο με άνοια το παραλήρημα είναι πραγματικό και του προκαλέι φόβο και αγωνία. Οι ψευδαισθήσεις μπορεί να είναι οπτικές ή ακουστικές.
Μην προσπαθείτε να τον πείσετε ότι δεν υπάρχουν αυτά που υποστηρίζει οτι βλέπει η ακούει. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να τον εκνευρίσετε.
Καθησυχάσετε το άτομο, μιλήστε του με ήρεμη φωνή και κρατήστε του το χέρι, αν φοβάται. Δείξτε κατανόηση και στοργή. Για εκείνον αυτή είναι η πραγματικότητα του.
Τραβήξτε την προσοχή του, ενθαρρύνοντας τον να ασχοληθεί με κάποια δραστηριότητα.
Διαταραχές ύπνου;
Μεγάλο ποσοστό των ατόμων με άνοια παρουσιάζει διαταραχές στον ύπνο (αϋπνία ή υπνηλία).
Προσπαθήστε να έχετε σταθερή ώρα ύπνου καθημερινά, εμποδίστε τον να κοιμάται κατά την διάρκεια της ημέρας και αφήστε κάποιο φώς ανοικτό κατά τη διάρκεια της νύχτας.
*Αν τα πράγματα δυσκολέψουν παρόλες τις προσπάθειες σας, επικοινωνήστε με το θεράποντα γιατρό*