Ψυχική κατάσταση και πολιτισμός πριν και μετά τον κορονοϊό

Η επιδημία του κορονοϊού έφερε ζάλη, χάος και σύγχυση σε όλη την ανθρωπότητα. Το πρώτο σοκ φάνηκε στους περισσότερους σαν να ήταν μια άλλη ταινία επιστημονικής φαντασίας, που αν δεν μας αρέσει, τότε κάνουμε ζάπινγκ και αλλάζουμε κανάλι.

Το θέμα είναι πως όλα όσα κανάλια αλλάξαμε με έκπληξη βλέπουμε πως ανάμεσα στους ηθοποιούς είμαστε και εμείς. Η ταινία γυρίζεται στο σπίτι μας, τα έπιπλα , τα λουλούδια και οι σκάλες είναι γνώριμα και σε κάθε σπίτι ο νοικοκύρης είναι ο πρωταγωνιστής του έργου που παίζεται και οι υπόλοιποι κάτοικοι του σπιτιού μας, ηθοποιοί  εν δράσει. Ο καθένας τον ρόλο του. Ακόμη και ο ρόλος του σκύλου μας αναβαθμίστηκε. 

Βρισκόμαστε στο στάδιο της συνειδητοποίησης μιας νέας κατάστασης, στην οποία βρισκόμαστε, όπου το σενάριο είναι άγνωστο και ο σκηνοθέτης, λόγω καραντίνας- έτσι μας είπαν-  θα δρα από μακριά. Και αυτό το δεχτήκαμε. Ούτε τον είδαμε, ούτε τον γνωρίζουμε. Μόνο τον φανταζόμαστε και έτσι απλά εκτελούμε τις διαταγές. 

Το παράξενο σε αυτό το νέο είδος πολέμου είναι πως τώρα δεν υπάρχουν απειλές από καμιά εξουσία που να μας καθορίζουν τα παρτιζάνικα μας όρια. 

Τις διαταγές  τις καθορίζει το αποτέλεσμα της επιδημίας, που δεν είναι τίποτε άλλο από μια αόρατη απειλή  θανάτου, που αφορά όλους και αυτούς που βγάζουν τις διαταγές και τους νόμους, βασιλιάδες, πρωθυπουργούς, βουλευτές  και αυτούς που προσέχουν αν εφαρμόζονται, αστυνομία και στρατός, ακόμη και αυτούς που θεραπεύουν τα αποτελέσματα της μόλυνσης- γιατρούς, νοσηλευτές, φροντιστές.

Απειλή λοιπόν θανάτου για όλους.  

Και εμείς όλοι υπακούμε στις Διαταγές και στους νέους νόμους  που γέννησε η «έκτακτη κατάσταση». Στις αρχές απλά και κατανοητά. Πλύσιμο χεριών με σαπούνι, όχι αντισηπτικά, ύστερα η μάσκα πότε την φορούμε και πότε την βγάζουμε, ύστερα η καραντίνα, μετά τα δύο μέτρα απόσταση, ο τρόπος εργασίας από το σπίτι, πώς να χρησιμοποιούμε τα ηλεκτρονικά μέσα, απαγόρευση κυκλοφορίας, άρση πολλών απορρήτων, παραβίαση προσωπικών δεδομένων, παρακολούθηση, εγκλεισμός ,.. πιθανόν τσιπ κάτω από το δέρμα  και ... και..  και σταδιακή μεταφορά σε ένα άλλο πολιτισμό και σε μια άλλη ψυχική κατάσταση.

Μια κατάσταση που εναντιώνεται στην κοινωνικότητα του ανθρωπίνου όντος και όποιος τα καταφέρει ας ζήσει.

Από εδώ και πέρα αφήνουμε τον νου μας, όσο ακόμη έχει καλή την μνήμη του παρελθόντος , να συγκρίνει και  φανταστεί πως θα μοιάζει ο πολιτισμός  μας στην μετά του ιού εποχή.

Η επίδραση του ιού στην υγεία πιστεύουμε πως σε μερικούς μήνες θα αποκατασταθεί. Φυσικά οι  άνθρωποι θα  ζουν συνεχώς με τον φόβο και θα περάσει αρκετός χρόνος για να γεμίσουν ξανά όλες οι καφετέριες και οι χώροι κοινής χρήσης όπως πριν...

Η μάσκα σίγουρα  θα βρίσκεται στην τζέπη μας για αρκετό χρονικό διάστημα και το ίδιο  και η εθελοντική τήρηση της απόστασης. 

Και φαίνεται πως θα είναι πολλά που θα αλλάξουν...

Οι γάμοι για παράδειγμα υπάρχει πιθανότητα να αλλάξουν χαρακτήρα. Κάποτε χαμογελούσαμε αστειευόμενοι πως μια μέρα δεν θα περιμένουνε ουρά για να δώσουμε «ξημέρωμα» αλλά θα τα στέλλουμε ηλεκτρονικά και πιθανόν θα παρακολουθούμε ηλεκτρονικά live από το σπίτι μας το ντύσιμο της νύφης και του γαμπρού, το μυστήριο του γάμου και πολλά άλλα... και θα κάνουμε like σε ό,τι μας αρέσει...

Όσο δε αφορά το κεραστικό, να μην ανησυχούμε πως θα το χάσουμε. Η σύγχρονη τεχνολογία κάτι θα σκεφθεί και το πιο πιθανόν είναι να το παίρνουμε στο  σπίτι σαν... ντελίβερυ.

Τα πιο πάνω τα αναφέρουμε γιατί είναι ευκολονόητα και μπορούμε να τα καταλάβουμε, να τα χωνέψουμε και να τα αποδεχτούμε.

Υπάρχουν όμως και ένα σωρό άλλα πιο πολύπλοκα και πιο δυσνόητα που μας περιμένουν.  

Αυτά είναι η νέα οικονομία, η ανεργία, η μετανάστευση, η παιδεία, η υγεία, ο πολιτισμός και η πιθανότητα  της επιστροφής της μόλυνσης του ιού, ο φόβος του πολέμου...και πολλά άλλα που θα τα ζούμε και δεν θα το καταλαβαίνουμε πως είναι διαφορετικά από αυτά που ξέραμε. 

Αλλαγές στην ψυχική υγεία 

Οι αλλαγές θα επηρεάσουν επίσης τον τρόπο που θα αντιμετωπίζεται η υγεία των ανθρώπων. 

Βασικό στοιχείο επίσης είναι και το πως θα επηρεαστεί ο ψυχισμός του σύγχρονου ανθρώπου, όπου η μελλοντική ζωή να περάσει σε μια πιο δύσκολη φάση βιολογικής και ψυχικής επιβίωσης.

Ένα από τα βασικά θέματα πρόληψης της εμφάνισης διαταραχών της ψυχικής υγείας  ή και  η διάδοση της ουσιοεξάρτησης, και άλλων εθισμών, είναι η έγκαιρη μελέτη όλων αυτών των νέων παραγόντων που αναφέραμε πιο πάνω που θα επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις προσαρμοστικές ικανότητες των ανθρώπων.

Η μελέτη αυτή θα βοηθήσει να βρεθούν τρόποι που να συνάδουν με τον πολιτισμό μας για να γίνουν οι αλλαγές αυτές με τρόπο σταδιακό και αποδοτικό.

Οι αλλαγές και η προσαρμογή δεν είναι κάτι που επιτυγχάνεται με διατάγματα ή απειλές. Είναι κάτι στο οποίο ο κάθε πολίτης, αφού τύχει σωστής και αμερόληπτης πληροφόρησης για τις νέες πραγματικότητες θα μπορεί να αναθεωρήσει σταδιακά την στάση του απέναντι σε φαινόμενα, που στην αρχή θα του φαίνονται  άγνωστα, εχθρικά και ανεπιθύμητα, τα οποία δυστυχώς θα πρέπει να αποδεχτεί και να εξοικειωθεί με αυτά και σταδιακά να μετατραπούν σε δικές του πεποιθήσεις και να μετατραπούν σε κτήμα του.

Γνωρίζουμε όμως πολύ καλά πως το στρες δημιουργείται από όλους αυτούς τους εξωτερικούς παράγοντες που υπάρχουν γύρω μας και μας επηρεάζουν και  δεν εξαρτάται από εμάς σαν άτομα να τους ξεπεράσουμε.

Η μείωση του στρες  θα έλθει όταν απομακρυνθούν  όλοι οι εξωτερικοί παράγοντες που το δημιούργησαν. 

Εκείνο όμως που είναι καθοριστικό για την διατήρηση της ψυχική υγείας του ανθρώπου είναι η αμοιβαία ψυχολογική στήριξη  που πρέπει να παίρνει και να δίνει  ο σύγχρονος άνθρωπος γιατί είναι αυτό που θα τον κρατήσει δυνατό για να αποβάλει τον φόβο και το άγχος και να συνεχίσει να υπάρχει σαν κοινωνικό όν.

Ο πολιτισμός και τα γράμματα και η ανάπτυξη τους είναι επίσης από τους βασικούς τρόπους για διατήρηση του ανθρώπου ως είδος. 

Αν σκεφτούμε πως  ο  ανθρώπινος εγκέφαλος  εξελίχθηκε για εκατομμύρια χρόνια  για να μπορεί να αντιμετωπίσει κρίσεις, όχι μόνο της κρίσης ενός αόρατου ιού, που μας κατατρόμαξε, αλλά και όλα τα κακά που ο σύγχρονος άνθρωπος κάνει και ο ίδιος  εναντίον της ύπαρξης του και αν δούμε την πορεία της ανάπτυξης του είμαστε σίγουροι πως και τώρα θα βρει τρόπους για να αντιμετωπίσει όλα  τα δύσκολα που είναι μπροστά του.

Η διατήρηση της ψυχικής  υγείας σημαίνει ο εγκέφαλος μας να είναι υγιής και ανθεκτικός  για να μπορεί να προσφέρει λύσεις  έτσι που ο άνθρωπος να ξεπερνά όλα τα εμπόδια που έρχονται στην ζωή του για να διατηρεί την ύπαρξη  του συναισθήματος  και της λογικής,  που τον κάνουν να παραμένει άνθρωπος.

Ναι. Άνθρωπος,  που ξεχωρίζει από τα ζώα.