Για κάποιες ασθένειες , όπως ο καρκίνος, η διάγνωση και η ανακοίνωση της ύπαρξης του αποτελούν   « κακά νέα», τόσο για τον ίδιο τον ασθενή, όσο και για τους δικούς του, την διευρυμένη του οικογένεια, φίλους συναδέλφους και άλλους.

 

Στην περίπτωση αυτή από χρόνια γίνονται συζητήσεις, εκπαιδεύσεις, ζητούνται νομικές και κοινωνιολογικές συμβουλές για τον τρόπο της ανακοίνωσης του « κακού νέου» από τους Λειτουργούς Υγείας στον πάσχοντα και στο περιβάλλον του.

 

Η επιστημονική οικογένεια αντιλαμβανόμενη την δυσκολία που έχει ο κάθε ένας Ιατρικός Λειτουργός στην κοινοποίηση του κακού νέου, έχει δημιουργήσει σχετικό πρωτόκολλο, το οποίο υπάρχουν οι βασικοί κανόνες και τρόποι μεταφοράς της πληροφορίας στον ασθενή, αλλά και στην οικογένεια του. 

 

Στην περίπτωση της κατάχρησης ουσιών εξάρτησης και τώρα εξάρτησης στις συμπεριφορές η κατάσταση παρουσιάζει μερικές διαφορές με τις άλλες παθήσεις, όπως τον καρκίνο, παρόλο που για την οικογένεια ο όρος «κακά νέα» εξακολουθεί να ισχύει και πιθανόν σε ορισμένες περιπτώσεις με την αποκάλυψη  της ύπαρξης του προβλήματος να έχει και διαφορετική δυναμική στην εξέλιξη των διαπροσωπικών και οικογενειακών σχέσεων.

 

Η διαφορά  αφορά πρώτα το γεγονός πως το άτομο που πάσχει γνωρίζει από πρώτο χέρι  την πάθηση- την κατάχρηση και εξάρτηση- του και αυτό δεν αποτελεί « κακό νέο» που πρέπει να το ανακοινωθεί και δεύτερο, αφού το γνωρίζει η προσπάθεια του εξαρτημένου είναι να κρατήσει τα « κακά νέα»  μακριά από τους δικούς του.

 

Μια άλλη διαφορά  για την αποδοχή από τους δικούς του των « κακών νέων» αφορά την ιδέα και την επικρατούσα άποψη για τη  προέλευση της πάθησης.

 

 Στην περίπτωση του καρκίνου, αυτή, στην άποψη του κόσμου, είναι μια πάθηση, που        «την έστειλε ο Θεός» δηλαδή παρουσιάζεται λόγω γονιδιακών και άλλων περιβαλλοντικών προδιαγραφών, χωρίς την ουσιαστική ευθύνη του πάσχοντος, αλλά στην περίπτωση των εξαρτήσεων, το ίδιο το άτομο θεωρείται πως μόνο του προκαλεί την πάθηση στον εαυτό του, είτε γιατί έτσι αποφάσισε, είτε γιατί είναι ανίκανο και ανεύθυνο να χειριστεί την ζωή του και τα προβλήματα της. 

 

Η κοινωνία έχει αποφασίσει : «Αυτός και μόνο αυτός έβαλε την ασθένεια μέσα του και φέρει ακέραια την ευθύνη για την πράξη του».

 

Επίσης τα «κακά νέα» που έχουν σχέση με τις εξαρτήσεις και ειδικά την ουσιοεξάρτηση σε πρώτο πλάνο για τους συγγενείς δεν μετρούν οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει το άτομο στην υγεία και πιθανόν στην ζωή του , αλλά έρχονται πρώτες και μετρούν περισσότερο οι κοινωνικές επιπτώσεις που έχουν να κάνουν με το καλό όνομα του εξαρτημένου ατόμου και της οικογένειας του. 

 

Ύστερα από την αποκάλυψη της νέας πραγματικότητας ανάμεσα στους γονείς αρχίζει να  αιωρείται το αίσθημα της δικής τους ευθύνης που τους προκαλεί έντονα αισθήματα ενοχής και αυτομομφής με τα ερωτήματα:

 

• Γιατί να μας συμβεί εμάς αυτό το πράγμα....

• Γιατί να μην το καταλάβω από την αρχή

• Τι παράλειψα στην διαπαιδαγώγηση του για να φτάσουμε μέχρι εδώ.

• Τι θα πει ο κόσμος για μας...

 

Φυσικά υπάρχουν και διαφορετικοί τρόποι, όπου τα « κακά νέα» φτάνουν στους γονείς.

 

Εκεί που δημιουργείται πραγματικό σόκ και υπάρχει κίνδυνος αποδιοργάνωσης του οικογενειακού συστήματος, είναι όταν το παιδί με κανένα τρόπο δεν έδειχνε μέχρι σήμερα με την συμπεριφορά του, με την εξωτερική του εμφάνιση, στις σχέσεις του, στις επιδόσεις του στο σχολείο ή στην εργασία την εξάρτηση του κάποιο σημάδι της χρήσης και έρχεται εντελώς εν αιθρία η είδηση της ύπαρξης τέτοιου αδιαμφισβήτητου προβλήματος που προκαλεί πανικό. 

 

Αυτό συμβαίνει συνήθως  όταν  γίνεται καταγγελία από την Αστυνομία, στην περίπτωση της ουσιοεξάρτησης, ύστερα από  ανεύρεση μερικών γραμμαρίων παράνομης ουσίας, ή στην περίπτωση του τζόγου με την προειδοποίηση που δέχονται οι γονείς  για την ύπαρξη χρεών που έκανε το παιδί τους στα μπούκικα και την απειλή/απαίτηση τοκογλύφων ή άλλων για την άμεση καταβολή τους. 

 

Κάποτε τα « κακά νέα» έρχονται από άτομα του στενού οικογενειακού ή φιλικού περιβάλλοντος με σκοπό την απελευθέρωση τους από το μεγάλο  βάρος ενός μυστικού που φορτώθηκαν και  αναγκάζονται να το κρατούν, με σκοπό να βγει το πρόβλημα στην επιφάνεια για να βρεθούν τρόποι επίλυσης του και ταυτόχρονα για να μην είναι και εκτεθειμένοι απέναντι στους δικούς του.

 

Κάποτε γίνεται και το εξής σπάνιο και παράδοξο- το ίδιο το άτομο μη αντέχοντας το βάρος του προβλήματος- ή όταν είναι σχεδόν σίγουρος πως θα αποκαλυφθεί ή και κάποτε εντελώς χειριστικά( ειδικά στην περίπτωση του τζόγου) τολμά μόνος του όταν βρεθεί σε αδιέξοδο, να ανακοινώσει ο ίδιος στους δικούς του τα « κακά νέα».

 

Η μεγάλη διαφορά για τον εξαρτημένο από τον καρκινοπαθή είναι πως το εξαρτημένο άτομο βαθιά μέσα του κατανοεί την πάθηση του, δεν έχει ανάγκη από κανένα να του ανακοινώσει με τρόπο  ή με βάση πρωτόκολλο τα « κακά νέα», παρόλο που εξωτερικά δηλώνει πως δεν υπάρχει « πάθηση», πως την ελέγχει, ακόμη και πως γνωρίζει τον τρόπο για να την θεραπεύσει- φτάνει να το θελήσει.

 

Το μόνο που έμεινε είναι πως δεν αποφάσισε ακόμη να θελήσει να το κάνει... 

 

Και αυτό αργεί  να συμβεί γιατί η δύναμη της εξάρτησης ή η εμφάνιση ψυχολογικών και σωματικών προβλημάτων είναι τόσο ενοχλητική που τον οδηγούν στην συνεχή αναβολή της λήψης απόφασης για διακοπή της χρήσης...

 

Είναι γιαυτό που στο αρχικό στάδιο της αναγνώρισης από το περιβάλλον της ύπαρξης του προβλήματος, το εξαρτημένο άτομο αρνείται την βοήθεια των δικών του και δεν δέχεται την επίσκεψη στον ειδικό και την ένταξη του σε θεραπευτικό πρόγραμμα. 

 

Το γεγονός ότι η οικογένεια είναι πλέον γνώστης της πραγματικότητας τα «κακά νέα» σταδιακά μετατρέπονται σε « καλά νέα» γιατί έχουν και τα ακόλουθα θετικά στοιχεία:

 

1. • Σταματά το μαρτύριο του εξαρτημένου να κρατεί  ως μεγάλο, πολλές φορές το κοινό μυστικό της χρήσης, ένα πρόβλημα που επηρεάζει και τον ίδιο και την οικογένεια του. Με τον τρόπο αυτό απελευθερώνονται όλα τα αισθήματα ενοχής που έχει  και πλέον διαθέτει χρόνο για να σκεφθεί πώς να διορθώσει την κατάσταση και τα επακόλουθα της εξάρτησης του.

   • Όλο το οικογενειακό σύστημα μετατρέπεται από υποτιθέμενο εχθρό σε πραγματικό βοηθό και  σύμμαχο στον αγώνα για απελευθέρωση από την εξάρτηση. 

   • Το εξαρτημένο άτομο αποκτά την σωστή «ταυτότητα» στο οικογενειακό σύστημα και επανακαθορίζεται ο ρόλος του, τόσο στην οικογένεια όσο και κοινωνικά.

   • Με το πιο πάνω, το εξαρτημένο άτομο περνά τα στάδια της αναγνώρισης, αποδοχής του προβλήματος και την λήψη απόφασης για ανάληψη δράσης για επίλυση του προβλήματος.

   • Με την αναγνώριση του προβλήματος, φεύγουν τα υπονοούμενα, οι κατασκοπεύσεις, οι αλληλοκατηγορίες και οι συγκρούσεις μειώνονται, ή τουλάχιστον επικεντρώνονται στην πίεση προς το εξαρτημένο άτομο για ανάληψη ευθύνης και διόρθωση της κατάστασης. 

   • Το οικογενειακό σύστημα, γνωρίζοντας πλέον τον χαρακτήρα του προβλήματος, μπορεί να απευθυνθεί σε ειδικούς για σχετική και εξειδικευμένη βοήθεια.

 

Η σωστή χρήση των « κακών νέων», το ήπιο κλίμα, η αναγνώριση πως το εξαρτημένο άτομο έχει πρόβλημα και χρειάζεται βοήθεια, αντί να δέχεται τιμωρίες και επιπλήξεις, η καλοσύνη και η κατανόηση μπορεί να βοηθήσουν το άτομο να βρει τις δυνάμεις να αγωνιστεί για την απεξάρτηση του.

 

Στην Κλινική ΒΕΡΕΣΙΕ λειτουργούν προγράμματα ψυχο-εκπαίδευσης, απεξάρτησης για παιδιά, εφήβους και ενήλικες, καθώς και Πρόγραμμα Οικογενειακής θεραπείας.