Οριακή διαταραχή προσωπικότητας

Η οριακή διαταραχή ή αλλιώς μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας εμφανίζει ένα σύμπλεγμα συμπτωμάτων. Το άτομο εμφανίζει τέσσερα χαρακτηριστικά, αστάθεια στη ρύθμιση του συναισθήματος, δυσκολίες στον έλεγχο των παρορμήσεων, δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις και διαταραχή στην ταυτότητα του εαυτού.

Η διαταραχή αυτή εμφανίζεται στην αρχή της ενήλικης ζωής, αλλά ελαττώνεται με την πάροδο της ηλικίας. Το άτομο φοβάται την πραγματική ή φανταστική εγκατάλειψη των άλλων και κάνει συνεχείς και απεγνωσμένες προσπάθειες για να αποφύγει την εγκατάλειψη αυτή. Εμφανίζει μια αδυναμία να μείνει μόνος του και έχει μια έντονη ανάγκη για την παρουσία των άλλων.

Η σχέση του με τους άλλους είναι εξαιρετικά δύσκολη και ασταθή αφού χαρακτηρίζεται από εναλλαγές ανάμεσα στην εξιδανίκευση και την υποτίμηση. Για τον πάσχων ο κόσμος χωρίζεται σε δύο, στους μόνο καλούς και στους μόνο κακούς. Το άτομο παρέχει φροντίδα και εν συναίσθηση αλλά πάντα με αφετηρία την προσδοκία ότι ο άλλος θα ανταποκριθεί στις δικές του ανάγκες. Απογοητεύεται εύκολα όταν ο άλλος δεν ενδιαφέρεται «επαρκώς» ή δεν παρέχει αρκετή φροντίδα με αποτέλεσμα να τον υποτιμήσει. Η αμφιθυμία αυτή χαρακτηρίζεται από έντονα συναισθήματα θλίψης και θυμού. Σε τέτοιες περιπτώσεις το άτομο θεωρεί ότι ο άλλος δεν νοιάζεται γι’ αυτόν, ή τον παραμελεί ή τον εγκαταλείπει. Μετά από αυτές τις εκδηλώσεις θυμού, το άτομο νιώθει έντονη ντροπή και ενοχή συναισθήματα που τον κάνουν να αισθάνεται «κακός». Με αποτέλεσμα να οδηγείται σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές.  

Το άτομο εμφανίζει συναισθηματική αστάθεια λόγω συνεχών αλλαγών στην διάθεση. Σπάνια  αισθάνεται αρκετά ικανοποιημένος: τις περισσότερες φορές η διάθεση του είναι δυσφορική και αισθάνεσαι θυμό, απόγνωσή, πανικό συναισθήματα που επηρεάζουν τις σχέσεις του με τους άλλους. Επιπλέον, εμφανίζει δυσκολίες προσαρμογής πράγμα που του προκαλεί προβλήματα στη δουλειά και στην κοινωνική του ζωή.

Παράγοντες που μπορεί να συντελέσουν στην εμφάνιση της διαταραχής είναι η σεξουαλική και σωματική κακοποίηση, η παραμέληση και η απώλεια/ αποχωρισμός από τους γονείς κατά την παιδική ηλικία.

Μέσα από την ψυχοθεραπεία το άτομο μαθαίνει να βάζει όρια στον εαυτό του, να αναγνωρίζει τα θετικά και αρνητικά συναισθήματα, ώστε να μπορεί να δημιουργεί και να διατηρεί σταθερές σχέσεις. Επιπλέον μαθαίνει να αναγνωρίζει τις σκέψεις που τον οδηγούν στις ακραίες συμπεριφορές και να τις τροποποιεί όπως και να ελέγχει τις παρορμητικές συμπεριφορές.