Το πρόβλημα της κατάχρησης ουσιών και του τζόγου, της εξάρτησης στο ίντερνετ και κινητού είναι αρκετά προχωρημένα στην Κύπρο.

Η συνεχής μείωση των ηλικιών έναρξης είναι γεγονός και για αυτό χρειάζεται από πολύ νωρίς ο γονιός να δώσει προσοχή και σ’ αυτόν τον τομέα.

Η άμεση και καθημερινή συνεχής επαφή με το παιδί μας, μάς δίνει την ευκαιρία όπως δημιουργήσουμε και κρατήσουμε ανοικτό κανάλι επικοινωνίας, όπου το παιδί μας ελεύθερα και χωρίς κανένα φόβο από πιθανές επιπτώσεις και τιμωρίες να εκφράσει τα συναισθήματα του, να μας αναφέρει τις σχέσεις του με φίλους και γνωστούς, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, να μας εκφράσει και πιθανά λάθη που έπραξε για να μας δώσει την ευκαιρία να το στηρίξουμε μέχρι που ο εγκέφαλος του ωριμάσει και να πάρει την ευθύνη για την ζωή του.

Τα λέμε αυτά γιατί δεν πρέπει εμείς να αναλαμβάνουμε ευθύνη για τις πράξεις του. Πρέπει να γνωρίζει πως αυτό είναι υπεύθυνο για αυτές και για την υπόλοιπη ζωή του.

Για παράδειγμα έρχεται το παιδί μας και μας λέει πως παρασύρθηκε από τους φίλους του και έπαιξε σε μπούκικο και έχασε  τα δέκα ευρώ που του δώσαμε για να περάσει καλά το βράδυ, να κεράσει ένα φίλο, να πάρει ένα ποτό. Μας έδωσε επίσης μια πολύ καλή και λογική σε πρώτη όψη δικαιολογία πως οι φίλοι του έπαιζαν ομαδικό στοίχημα και αυτός θα ήταν εξαίρεση και δεν θα τον ήθελαν στην παρέα του και επειδή δεν θέλει να τους χάσει ως φίλους αναγκάστηκε να κάνει αυτό που έκανε, τότε η στάση μας  πιθανόν θα καθορίσει το μέλλον του παιδιού μας.

Το πιο, πάνω είναι πρώτα πίεση των ομοτίμων για ανάπτυξη συμπεριφοράς, που πιθανόν να την θέλεις ή να μη σου πάει, να μην συμφωνάς και να μην σου αρέσει, αλλά κάτω από πίεση να την κάνεις.

Το παιδί σου βρίσκεται σε κίνδυνο γιατί άλλη μέρα μπορεί να του προτείνουν να κάνει κάποιου άλλου είδος επικίνδυνης συμπεριφοράς, να οδηγήσει μοτοσυκλέτα ή να καθίσει συνοδηγός  ή να πάρει ουσίες ή να κάνει  άλλη ριψοκίνδυνη, πιθανόν και παράνομη πράξη... Απλά γιατί η παρέα το κάνει...

«Ολοι στην παρέα πίνουμε και εσύ δεν μπορείς να είσαι εξαίρεση....» θα του πουν σαν δικαιολογία που θα την ακούσετε και αυτή από το παιδί σας αν μια μέρα αντιληφθείτε τι έκανε.

Άρα λοιπόν στην πρώτη περίπτωση με κανένα τρόπο δεν αντικαθιστούμε τα δέκα ευρώ που δώσατε για να περάσει καλά.

Θα βρούμε την ευκαιρία να το συζητήσουμε και να τον πείσουμε και να κάνουμε συμφωνία για το μέλλον του.

«Αν είναι αυτός ο τρόπος που θα τα σπαταλάς για να περνάς καλά, όχι μόνο απόψε , αλλά και άλλη νύκτα δεν θα έχεις χαρτιζλίκι.... ανάλαβε τις ευθύνες για τις πράξεις σου. Αν η παρέα σε πιέζει να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις , δεν σε ικανοποιούν και λυπάσαι που τα έκανες, αυτό σημαίνει πως τα μέλη της δεν είναι καλοί σου φίλοι και πρέπει να απομακρυνθείς με τρόπο από τις κοινές σας εμφανίσεις, χωρίς να χάσεις την φιλία σου με ξεχωριστά της άτομα, που σε άλλο επίπεδο σε σέβονται και δεν σε οδηγούν  σε επικίνδυνες συμπεριφορές».

Μαζί του συζητούμε όλες τις απόψεις και τους φόβους του, δεν επιβάλλουμε τίποτε, μιλούμε στο επίπεδο της λογικής και της κρίσης.

Αν πεισθεί κάνουμε συμφωνία, δεν επιβάλλουμε εξουσία, δίνουμε χρόνο για εφαρμογή και λαμβάνουμε από κοινού μέτρα για την εφαρμογή της.

Του δίνουμε την ευκαιρία, αν βρεθεί σε δύσκολη θέση να μας τηλεφωνήσει για συμβουλή και στήριξη και αν είναι ανάγκη να το γνωρίζει πως θα προστρέξουμε για βοήθεια, οποιαδήποτε ώρα του εικοσιτετραώρου, όπου και αν είναι...

« Πατέρα/Μητέρα δέχομαι αυτό που συμφωνήσαμε . Αν δεν το τηρήσω να εφαρμοστεί το πρώτο ή δεύτερο μέτρο. Φαίνεται πως μόνος/η μου δεν θα τα καταφέρω....»

• Πριν και κατά την διάρκεια όλων αυτών που αναφέραμε πιο πάνω πρέπει να δίνουμε αρκετή προσοχή για τις αλλαγές του παιδιού μας, να τις συζητούμε μεταξύ μας σαν γονείς και να τις μιλούμε ανοικτά με το παιδί μας, αν είναι φυσικά κάτι που δεν αναμένεται φυσιολογικά για την ηλικία του.
• Είναι πολύ φυσικό να ενδιαφερόμαστε για τις σχολικές του/ εργασιακές του επιδόσεις, της γενικής διάθεσης του, των ρυθμών του ύπνου του.
• Επίσης ( αφού εξηγήσουμε τους κινδύνους που υπάρχουν και την ευθύνη που φέρουμε σαν γονείς για αυτό)  μετά από συμφωνία που θα κάνουμε μαζί του θα πρέπει να έχουμε πρόσβαση και έλεγχο στους υπολογιστές του.
• Αν υπάρξουν παραβιάσεις των συμφωνηθέντων και αν νοιώσουμε σαν γονείς πως δεν ελέγχεται η κατάσταση, τότε μόνο μπορεί να ζητηθεί και η βοήθεια ειδικού, πρώτα προς εμάς και αν υπάρχει λόγος και σχετική συνεργασία και για το παιδί μας.