Το θέμα της φιλίας απασχόλησε από τα πανάρχαια χρόνια τον άνθρωπο και με αυτό ασχολήθηκε πολύ σοβαρά και η Ελληνική φιλοσοφία.
Παρόλο που θα προσπαθήσουμε να δούμε το θέμα αυτό από της ψυχολογικής του πλευράς, δεν μπορούμε όμως να μην υπογραμμίσουμε την τεράστια σημασία που έδινε η Επικούρεια φιλοσοφία στην Φιλία.
Η ευτυχισμένη ζωή περιλαμβάνει και είναι συνδεδεμένη με την φιλία γιατί προσφέρεται μέσα από αυτή το αγαθόν της ασφάλειας και βοηθά στην αταραξία της ψυχής. Επίσης μέσα από την φιλική σχέση εξασφαλίζεται διαρκής ηδονή και είναι η εγγύηση για παρηγοριά και στήριξη σε δύσκολες στιγμές της ζωής μας.
Ο Επίκουρος βλέπει πως μέσα από την φιλία υπάρχει και κάτι το ωφελιμιστικό, αλλά τονίζει πως στον φιλικό ωφελιμισμό δεν υπάρχει το στοιχείο της εκμετάλλευσης και είναι απόλυτα αποδοτικός.
Οι Επικούρειοι θεωρούν την φιλία σε Αρετή ισάξια των τεσσάρων άλλων παραδοσιακών αρχαιοελληνικών Αρετών δηλαδή της φρόνησης, της εγκράτειας, της ανδρείας και της δικαιοσύνης.
Ο ίδιος αναφέρει πως αξίζει κάποιος να διακινδυνεύει πράγματα για να αποκτήσει φίλους και πως πρέπει να αγωνιστεί για να κερδίσει την εμπιστοσύνη του φίλου, αλλά και να την διατηρήσει.
Ο Επίκουρος συμβουλεύει όπως μην εκμεταλλευόμαστε τους φίλους μας, αλλά και να προσβλέπουμε στην βοήθειά τους όταν χρειαστεί. Αυτό θα τους δώσει μεγάλη χαρά για την προφορά του και θα κατανοήσουν πως είναι σημαντικοί άνθρωποι για μας..
Βλέποντας την μεγάλη σημασία που αποδίδεται στην φιλία, πιο κάτω θα δούμε τον πόνο και την ψυχική οδύνη από την απώλεια μιας φιλίας, απο τον τερματισμό της.
Οποιαδήποτε απώλεια σχέσης είτε είναι αγάπης ή φιλίας, χωρίς να το αντιληφθούμε μπαίνουμε στην διαδικασία του βιώματος πένθους, ακόμη και να καταλάβουμε πως αυτό λειτουργεί προς το συμφέρον μας.
Ο καθένας με τον τρόπο του.
Φυσικά ο « χωρισμός» αγάπης έχει τον πόνο του, αλλά ο τερματισμός μιας φιλίας είναι κάπως πιο ξεχωριστός.
Με την απώλεια μιας φιλίας ξεκινά μια εσωτερική πάλη που μας κάνει να νοιώθουμε άσχημα.
Μια φιλία κτίζεται και δοκιμάζεται για χρόνια και η απώλεια της συνήθως βιώνεται σαν προσωπική αποτυχία.
Το δεύτερο είναι πως είναι δύσκολο να βρεθούν λόγια που να εκφράσουν τα συναισθήματα μας, γιατί κυριαρχεί ο πόνος, που καλύπτει πολλά άλλα που δεν μας είναι ξεκάθαρα- θυμός, ντροπή, ενοχή, λύπη.
Κάποτε όταν η πορεία της διάλυσης της φιλίας είναι σταδιακή υπάρχουν δυνατότητες για να γίνουν κατανοητά τα αίτια και να ληφθούν μέτρα, αν αυτό φυσικά είναι αυτό που θέλουμε εμείς. Αν όχι και εμείς επιδιώκουμε την απομάκρυνση, τότε υπάρχει χρόνος να γίνει αφομοίωση της απώλειας και ο πόνος να είναι πιο λίγος.
Το πρόβλημα είναι αν η φιλία διακοπεί πολύ απότομα είτε από λάθος, είτε από παρεξήγηση ή καθαρή προδοσία, θεληματική ή όχι, που έγινε αντιληπτή από την άλλη πλευρά.
Τότε ο πόνος είναι μεγάλος, γιατί όταν γίνονται τα πιο πάνω που χαλούν την φιλία πιθανόν να γίνονται χωρίς να είμαστε αρκετά σοβαροί ή να μην συνειδητοποιούμε την πιθανή βλάβη που μπορεί να προκαλέσουμε και τα δύσκολα έρχονται αργότερα, όταν απλά συνειδητοποιούμε πως με την πράξη μας βάλαμε μια μεγάλη τελεία σε μια σχέση που οικοδομήθηκε για χρόνια και τώρα που ραγίστηκε το γυαλί δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε.
Επίσης εξίσου σοβαρή είναι η κατάσταση όταν νοιώσουμε απογοήτευση γιατί πέσαμε έξω στις προσδοκίες μας. Πιθανόν να δώσαμε πίστη περισσότερη από αυτή που έπρεπε ή οι προσδοκίες μας δεν ταίριαζαν και πολύ...
Αναζητώντας τους λόγους που φθάσαμε στην διάλυση της φιλίας μας, μπορούμε να καταλήξουμε πως ακόμη και αυτή η συναισθηματική σχέση αδυνάτισε και δεν έδινε κίνητρα για συνέχιση της, κάτι που περικλείει πολλούς άλλους παράγοντες,
Τέλος η οποιαδήποτε φιλική απώλεια μας οδηγεί σε θλίψη, γιατί μας βρίσκει απροετοίμαστους.
Αυτό είναι φυσικό επακόλουθο της συναισθηματικής μας ταλαιπωρίας.
Πως προχωρούμε
Αφού βιώσαμε όλα τα πιο πάνω και δεχτήκαμε πως είναι εντάξει να νοιώθουμε λυπημένοι πρέπει να αφήσουμε τον εαυτό μας να νοιώσει όλα τα συναισθήματα.
Το επόμενο στάδιο είναι να περιγράψουμε τα δικά μας υγιή όρια ώστε να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη που κάναμε με τον φίλο μας.
Απομακρύνουμε από την μνήμη μας οτιδήποτε που μας συνδέει με αυτόν τον φίλο και την φιλία μας, ακόμη και φωτογραφικό υλικό.
Είναι καλά να αφήσουμε τις καλές μνήμες στο μυαλό μας σαν μακρινή εμπειρία, αλλά όχι η επαναφορά γεγονότων και στιγμών στην μνήμη μας, να μας υπογραμμίζουν πως η φιλία μας τελειώνει κάθε μέρα.
Σταδιακά πρέπει να ξανοιγόμαστε σε νέες γνωριμίες και νέες φιλίες. Δημιουργούμε νέα ενδιαφέροντα, νέα χόμπυ που να τραβούν αλλού την προσοχή μας.
Όλα αυτά θα βοηθήσουν όπως ξεθωριαστεί απο την μνήμη μας η παλιά και η αποτυχημένη μας φιλία για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε αλλού και μπροστά.
Οποιαδήποτε διακοπή φιλικής σχέσης είναι δύσκολη πορεία.
Αυτό που μένει είναι να επικεντρωθούμε σε αυτό που μας κάνει να νοιώθουμε καλά.
Ας αναλογιστούμε πόσα άτομα έχουν μπει και βγει από την καρδιά μας και πόσοι άφησαν ίχνη σε αυτή.
Να βρούμε τρόπο να κατατάξουμε κάπου και τον τελευταίο μας φίλο, να αποφασίσουμε πως η σχέση αυτή είναι πράγματι παρελθόν και να κοιτάξουμε την δική μας ευημερία, ψυχική και γενική υγεία.
Και η ζωή συνεχίζεται...