Στην καθημερινή μας ζωή υπάρχουν κάποια πράγματα που μας προκαλούν φόβο και δέος.

Αν καταγράψουμε όλους αυτούς τους φόβους και ρωτήσουμε τους γονείς μας (ειδικά την μητέρα μας) σε ποια  πράγματα φοβούνται θα εκπλαγούμε  πως είναι σχεδόν  τα ίδια με τα δικά μας.

Αυτό σημαίνει πως  οι αρνητικές εμπειρίες και ο φόβος μας μεταφέρονται- ένα μέρος γονιδιακά και άλλο μέσω της συμπεριφοράς μας.

Ο φόβος προς τον οδοντίατρο είναι ένας από αυτούς.

Η εμπειρία το πόνου είναι ένα πραγματικό γεγονός και μας συνοδεύει από την ημέρα της γέννησης μας-ειδικά σε σχέση με τα δόντια μας καθώς:

• Πόνος υπάρχει από την στιγμή που σαν βρέφη ακόμη, εμφανίζονται τα δόντια μας.
• Πόνος υπάρχει όταν φυσιολογικά μας εγκαταλείπουν τα γαλακτικά δόντια.  
• Πόνος υπάρχει και όταν κάποιο δόντι χαλάσει ή έχουμε κάποια μόλυνση στην στοματική κοιλότητα.

Άρα δόντια και πόνος πάνε μαζί.

Είναι για αυτό που ο φόβος περιτριγυρίζει τα δόντια και την θεραπεία τους.

Είναι λοιπόν φυσικό ο φόβος να επεκτείνεται και προς τον οδοντίατρο που ασχολείται με τον πόνο των δοντιών μας και την επιδιόρθωση τους.

Αυτή η σύνδεση (οδοντίατρου- πόνου-φόβου) με λόγια ή χωρίς λόγια μεταφέρεται στα παιδιά μας.

Επιπλέον όλα αυτά ενισχύονται συνέχεια καθώς συνδέονται και με άλλες οδυνηρές εμπειρίες που φέρνουν και σωματικό, αλλά και ψυχικό πόνο.

Οι εμπειρίες άλλων ασθενών που εξέρχονται του οδοντιατρείου, ή κάθονται μαζί μας στην αίθουσα αναμονής με μη ευχάριστη φυσιογνωμία, οι ενέσεις, ο θόρυβος και δόνηση διαφόρων οργάνων μπορούν να προϊδεάσουν αρνητικά τα παιδιά και να αυξήσουν ακόμη περισσότερο τον φόβο να επισκεφθούν τον οδοντίατρο.

Όλα αυτά οδηγούν σε ένα φαύλο κύκλο.

Η άρνηση της επίσκεψης επιδεινώνει την κατάσταση του δοντιού και αυξάνει τον πραγματικό πόνο και από εκεί αυξάνεται και ο φόβος για τον περισσότερο πόνο που μπορεί να επιφέρει η επίσκεψη και δυστυχώς κάποτε πρέπει να φθάσουμε στο τέλος για να παρθεί η απόφαση για επίλυση του προβλήματος.

Για να μπορεί να αποφευχθεί όλη αυτή η οδυνηρή πορεία προς τον οδοντίατρο ως γονείς από πολύ νωρίς πρέπει να προσέξουμε τα ακόλουθα:

• Πρέπει να μην μιλάμε με εκδηλωτικό τρόπο για τον φόβο που εμάς μας διακατέχει σχετικά με τον πόνο που έχουμε λόγω προβλήματος στα δόντια.
• Η περιγραφή του αισθήματος του πόνου πρέπει να μην γίνεται με υπερβολή, να εξηγείται πως είναι ένας πόνος όπως τους άλλους και πως υποφέρεται και πως θα περάσει.
• Αν οι πόνοι μας είναι πράγματι ανυπόφοροι, αποφεύγουμε να ζητούμε στήριξη με «ωραία»  και εκφραστικά αρνητικά επίθετα μπροστά στα παιδιά μας.
• Είναι καλό την πρώτη φορά που θα πάρουμε το παιδί μας στον οδοντίατρο, να μιλήσουμε με τον οδοντίατρο, ο οποίος με τον τρόπο του να καθησυχάσει το παιδί μας, μπορεί επίσης να του δείξει τα εργαλεία με τα οποία θα εργαστεί, να του μιλά με ήρεμη φωνή κατά την διάρκεια της επαφής μαζί του.
• Κάποτε με την βοήθεια του οδοντίατρου  μπορούμε να κάνουμε μια επίδειξη προς το παιδί μας. Να καθίσουμε πρώτα εμείς στην καρέκλα  και το παιδί μας να μας κρατεί από το χέρι. Με τον τρόπο αυτό από την μια νοιώθει και από την άλλη δείχνουμε στο παιδί μας πως αυτό που θα κάνει σε λίγο είναι κάτι που η μητέρα και ο πατέρας κάνουν χωρίς πρόβλημα, πως δεν είναι κάτι το δύσκολο, κάτι το οδυνηρό, κάτι που  με λίγη υπομονή και θέληση περνά. Επίσης ικανοποιούμε και την ανάγκη του να μιμείται ότι κάνουν οι ενήλικες.
• Λόγω της ύπαρξης της προκατάληψης του φόβου προσπαθούμε να μην δίνουμε εξηγήσεις για τις λεπτομέρειες. Το άγχος της στιγμής αυξάνει τον φόβο, αντί να τον ελαττώνει.
• Αν το παιδί μας έχει αγαπημένα του παιγνίδια ή πράγματα που είναι συνδεδεμένο μαζί τους, όπως ο μπουλούκος, το αυτοκινητάκι του ο σπάϊτερμαν μπορεί να τα έχει μαζί του.
• Αν κάποιο είδος μουσικής γνωρίζεται πως αρέσει στο παιδί μας και τον ηρεμίζει, τότε μπορεί να την ακούει κατά την διάρκεια της επίσκεψης.
• Κάθε επιτυχημένη επίσκεψη επιβραβεύεται με χαμόγελο, αγκαλίτσα, λόγια , γιατί και όχι και με ένα κέρασμα, κάτι που μπορεί ύστερα από τον οδοντίατρο να φάει ή να  πάει σε αγαπημένο του χώρο κ.οκ.

Το θέμα είναι τι κάνουμε αν παρ’όλα  αυτά το παιδί μας είναι αρνητικό και δεν δέχεται με καμιά δύναμη να καθίσει στην καρέκλα.

Πρώτα, δεν θυμώνουμε ή τουλάχιστον δεν εκδηλώνουμε τον θυμό μας. Κάνουμε σωματική επαφή μαζί του δείχνοντας πως κατανοούμε τους φόβους του και  μιλούμε ήρεμα, δεχόμαστε τις δικαιολογίες του παιδιού μας και τις συζητούμε σε ένα λογικό επίπεδο. Ουδέποτε  φωνάζουμε και ποτέ δεν απειλούμε.

Μόνο ο καλός τρόπος και η υπομονή θα βοηθήσουν το παιδί μας να πάρει την απόφαση να ξεπεράσει τον φόβο του.