H μόλυνση με τον κορονοϊό έφερε νέα δεδομένα στην δημόσια υγεία. Η άνευ προηγουμένου στην ιστορία της ανθρωπότητας πανδημία παράλυσε την κοινωνική ζωή σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση για την μελέτη του ιού, τον τρόπο της διάδοσης του και τον τρόπο με τον οποίο πλήττει την υγεία των ανθρώπων, δηλαδή ποιά από τα συστήματα και όργανα του ανθρώπινου οργανισμού θίγονται και πως;
Επίσης γίνεται εντατική έρευνα για θεραπευτικά σκευάσματα και δημιουργία εμβολίων.
Από την αρχή της πανδημίας όλοι έστρεψαν την προσοχή τους προς τις λεγόμενες «ευάλωτες ομάδες πληθυσμού».
Με βάση τα ποσοστά των θανάτων, κυρίως στην Ευρώπη πρώτα αναφέρθηκαν τα ηλικιωμένα άτομα και αργότερα όσα άτομα είχαν παθήσεις του αναπνευστικού, καρδιο- αγγειοπάθειες, νεφροπάθειες, καρκίνο, διαβήτη και άλλα.
Έχοντας υπόψη την επίδραση διάφορων ουσιών εξάρτησης στα πιο πάνω συστήματα και όργανα πιο κάτω αναφέρουμε τις πιθανές επιδράσεις τους, όταν ακόμη ο οργανισμός είναι υγιής, και ο καθένας μπορεί να κρίνει πόσο μπορεί να είναι πιο δύσκολη η κατάσταση και οι πιθανές επιπλοκές από μια πιθανή μόλυνση κορονοϊού των ατόμων που έχουν πρόβλημα κατάχρησης ουσιών.
Είναι φυσικό η κατάχρηση ουσιών που προκαλεί προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα και μιας ταυτόχρονα πιθανής μόλυνσης να οδηγήσει τα άτομα αυτά στο πιο επικίνδυνο στάδιο της μόλυνσης και μόνο η τοποθέτηση σε αναπνευστήρα να μπορεί να τα διατηρήσει στην ζωή.
Αυτό αφορά ειδικά όσους κάνουν χρήση ουσιών που εισπνέονται. Αυτές είναι το απλό κάπνισμα, το ηλεκτρονικό κάπνισμα η κάνναβη,( χόρτο και χασίς) η κοκαίνη από την μύτη και μέσα από μπουκάλα, η εισπνεόμενη ηρωίνη και οι μεθαμφεταμίνες ( κρίσταλ).
Ειδικά για το ηλεκτρονικό κάπνισμα προ-κλινικές μελέτες δείχνουν ότι τα αερολύματα του ηλεκτρονικού τσιγάρου μπορούν να βλάψουν τον πνευμονικό ιστό, να προκαλέσουν φλεγμονή και να μειώσουν την ικανότητα των πνευμόνων να ανταποκριθούν στη μόλυνση
Για την βλαβερή επίδραση των πιο πάνω ουσιών στην υγεία των πνευμόνων από επιστημονικής πλευράς δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία. Η βλαβερή επίδραση των εισπνεόμενων ουσιών στα κύτταρα των πνευμόνων δυσκολεύει την λειτουργία τους, ελαττώνει την αποδοτικότητα τους και μειώνει την ικανότητα αντίστασης και αντίδρασης στην μόλυνση.
Η κατάχρηση οπιούχων ( ηρωίνης) σε πιο ψηλές δόσεις και ειδικά στα άτομα που παίρνουν την ουσία ενδοφλέβια, όπου σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα (δευτερόλεπτα) εισέρχεται στον οργανισμό μεγάλη ποσότητα οπιούχου ουσίας η επίδραση είναι διαφορετική, αλλά και πολύ πιο επικίνδυνη.
Τα οπιούχα δρουν άμεσα στο στέλεχος του εγκεφάλου και επιβραδύνουν την αναπνοή.
Η χρήση από μόνη της θέτει τον χρήστη, σε περίπτωση υπέρδοσης, σε επικίνδυνη κατάσταση μείωσης της λήψης οξυγόνου στο αίμα αλλά ταυτόχρονα και σε κατάσταση υψηλού κινδύνου από πιθανή παράλυση του κέντρου της αναπνοής και άμεσου θανάτου,
Σε περίπτωση που το άτομο επιβιώσει, τέτοια κατάσταση δημιουργεί υποξαιμία με πιθανές βλάβες στον εγκέφαλο, αλλά καθιστά και τον χρήστη ακόμη πιο ευάλωτο σε περίπτωση επαφής με τον ιό για πιο μεγάλη πιθανότητα μόλυνσης και πιο σοβαρών επιπτώσεων αργότερα σε περίπτωση μόλυνσης.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε και την πολύ βλαβερή επίδραση του αλκοόλ σε όλα τα συστήματα που αναφέραμε πιο πάνω. Ειδικά το συκώτι είναι το όργανο, που φιλτράρει τις τοξικές ουσίες και θίγεται πρώτα και άμεσα από το αλκοόλ. Η υπολειτουργία του κάνει το άτομο πολύ ευάλωτο σε όλες τις τοξικές ουσίες που εισέρχονται στον οργανισμό και καθιστά το άτομο με κατάχρηση αλκοόλ επίσης ευάλωτο για μόλυνση. Να μην μιλήσουμε για τις επιπλοκές σε περίπτωση μόλυνσης.
Οι άλλοι παράγοντες που καθιστούν την ομάδα των ατόμων με κατάχρηση ουσιών πολύ πιο ευάλωτη από οποιανδήποτε άλλη αφορά θέματα που έχουν σχέση την γενική υγιεινή του σώματος.
Αυτή δυστυχώς για διάφορους λόγους είναι παραμελημένη, γιατί δεν είναι θέμα προτεραιότητας για τα άτομα αυτά γιατί η ψυχική τους κατάσταση δεν αφήνει καθόλου περιθώρια εκτίμησης και κάλυψης και αυτών των αναγκών.
Πρώτο μέλημα δυστυχώς είναι η εξασφάλιση της δόσης και όλα τα άλλα θέματα δεν έχουν καμία σημασία. Ακόμη και τα άτομα του πολύ στενού τους περιβάλλοντος μετατρέπονται για τα άτομα αυτά σε αντικείμενα και σαν τέτοια τους συμπεριφέρονται μέχρι να εξασφαλίσουν την δόση τους.
Αυτό το σημείο καθιστά το άτομο πολύ πιο ευάλωτο, γιατί αναγκάζεται να συμπεριφερθεί βίαια, για να εξασφαλίσει την δόση του και συνήθως απομακρύνεται από τους δικούς του που τον προσέχουν και τον φροντίζουν.
Ύστερα από τον ίδιο, έρχεται η παραβίαση των βασικών αρχών της κοινωνικής απομάκρυνσης, που γίνεται χωρίς την λήψη των αναγκαίων προφυλακτικών μέτρων και θέτουν τον εαυτό του πιο κοντά στον κίνδυνο της μόλυνσης.
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι και το άτομο στο οποίο απευθύνεται ο χρήστης και έρχεται σε σωματική επαφή για να πάρει ουσίες, το βαποράκι, ανήκει στην ίδια κατηγορία ατόμων, που έχει και πιο πολλές σχέσεις με άλλους πολλούς, παρόμοιους, και πιθανόν και αυτός από μόνος του να μετατραπεί σε δέκτη μόλυνσής ή να γίνει πηγή και μεταφορέας της.
Το ίδιο επίσης είναι και το θέμα της διατροφής και δη της υγιούς διατροφής, το οποίο και αυτό είναι εντελώς παραμελημένο σε όλα τα άτομα που βρίσκονται σε εξάρτηση ουσιών. Να μην ξεχνούμε πως ένα χαρακτηριστικό της λήψης διεγερτικών ουσιών- κοκαϊνης και αμφεταμινών- είναι η άμεση μείωση της όρεξης. Η ανορεξία στα οπιούχα και στο άλκοόλ είναι πιο έμμεση.
Όλοι οι πιο πάνω παράγοντες που αναφέραμε, σε περίπτωση επαφής του ατόμου με τον ιό η πιθανότητα μόλυνσης είναι πολύ περισσότερη. Να μην μιλήσουμε εδώ και πόσο πολύ πιο δύσκολη θα είναι η κατάσταση σε περίπτωση μόλυνσης, όπου τόσο το άτομο με διαταραχή κατάχρησης ουσιών, όσο και οι γιατροί, θα πρέπει ταυτόχρονα να αντιμετωπίσουν και τα προβλήματα της στέρησης.
Το στερητικό σύνδρομο προκαλεί υπερβολική ανησυχία, μη αντιμετώπιση με λογικό τρόπο της πραγματικότητας και δυσκολεύει την συνεργασία του ασθενούς για λήψη θεραπείας και τήρηση της απομόνωσης, που όπως είδαμε και πιο πάνω δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, λόγω πιθανών περισσότερων και πολύ πιο πολύπλοκων επιπλοκών της μόλυνσης από ότι στον γενικό πληθυσμό.
Τέλος υπάρχει ένας άλλος πολύ δυσάρεστος και πιο δύσκολος κοινωνικός παράγοντας, που καθιστά την ομάδα των χρηστών πραγματική ευάλωτη ομάδα και δη υψηλού κινδύνου.
Αυτό είναι ο τρόπος, με το οποίο θα αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο άτομο, όταν έχει πρόβλημα υγείας και ακόμη πιο διαφορετικά αν είναι και χρήστης και μολυσμένος ταυτόχρονα από τον κορονοϊό.
Δυστυχώς ο στιγματισμός, η περιθωριοποίηση και η διάκριση είναι εμφανή και τα άτομα αυτά υπο-εξυπηρετούνται στις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και τα αποτελέσματα της κατάστασης αυτής είναι γνωστά.
Ένα μεγάλο μέρος αυτού του στίγματος βασίζεται στην εσφαλμένη αλλά επίμονη κοινωνική πεποίθηση αρκετά διαδεδομένη ακόμη και μεταξύ των εργαζομένων στον τομέα της υγείας - ότι ο εθισμός είναι αποτέλεσμα αδύναμου χαρακτήρα και κακών επιλογών, ενώ η επιστήμη έχει αποδείξει σαφώς ότι είναι μια διαταραχή που προκύπτει από αλλοιώσεις στο εγκεφαλικό κύκλωμα.
Ας, λοιπόν έχουν υπόψη όλα τα πιο πάνω τα άτομα με διαταραχή κατάχρησης ουσιών, οι συγγενείς και το οικογενειακό και το φιλικό τους περιβάλλον.
Η καραντίνα και όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί, ακόμη και η μη ύπαρξη οικονομικών πόρων για εξασφάλιση δόσεων, μπορούν να είναι ταυτόχρονα και πολύ σοβαρά κίνητρα -ακόμη και στις δύσκολες συνθήκες της απομόνωσης- να παρθεί απόφαση για αλλαγή στην ζωή.
Απόφαση για ια οριστικό σταμάτημα της χρήσης.
Παρόλο που η προσωπική επαφή με θεραπευτικά κέντρα είναι δύσκολη, υπάρχουν τώρα δυνατότητες είτε τηλεφωνικά, είτε μέσω τηλεδιάσκεψης να δοθεί υποστήριξη και να μεθοδευτεί θεραπευτική προσπάθεια στον χώρο που βρίσκεται ο καθένας και να λάβει δωρεάν ψυχολογική στήριξη για αλλαγή πορείας.
Λέμε πως κάθε εμπόδιο είναι για καλό.
Ο κορονοϊός, όπως είδαμε κρύβει πολλούς κινδύνους, αλλά προσφέρει και ευκαιρίες.
Ας χρησιμοποιήσουμε τώρα, την ευχέρεια που μας δίνει το εμπόδιο «κορονοϊός» για το καλό μας και το καλό της οικογένειας μας.
Φτάνει να παρθεί μια σοβαρή και αμετάκλητη απόφαση...