Ο φόβος του κοινωνικού στιγματισμού από ανέκαθεν ήταν ένας από τους κυριότερους λόγους που κάποιος αρνιόταν ή απέφευγε την επίσκεψη σε Ψυχίατρο ή Ψυχολόγο.

Τώρα χάρις στην πολύ εύκολη και δωρεάν πρόσβαση που εξασφαλίζεται μέσω του ΓΕΣΥ, πολύ πιο συχνά ο Γενικός οικογενειακός γιατρός μπορεί να παραπέμψει ασθενή του σε Ψυχίατρο, αφού προηγουμένως του εξήγησε πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να φοβάται πως θα στιγματιστεί και να ζητήσει βοήθεια για ψυχιατρικό του πρόβλημα.

Εκείνο όμως που κάνει εντύπωση, μιλώντας με αρκετούς ασθενείς για τις αιτίες που για χρόνια τους δυσκόλευαν να ζητήσουν βοήθεια αντιλαμβανόμαστε πως ο φόβος του στιγματισμού είναι ένας από τους πολλούς λόγους, αλλά όχι πάντα και ο πιο βασικός.

Η ψυχική νόσος δίνει την εντύπωση μιας πολύ πολύπλοκης κατάστασης και επειδή οι παράγοντες που την προκαλούν είναι πάρα πολλοί και αν αυτοί είναι βασισμένοι σε εξωγενείς καταστάσεις άγχους, πίεσης από το περιβάλλον, το άτομο που υποφέρει απλά διερωτάται αν υπάρχει δύναμη με φάρμακα ή με λόγια για να απαλύνει κάποιος τον ψυχικό του πόνο, να του αφαιρέσει το άγχος και να τον κάνει καλά.

Δηλαδή η έλλειψη εμπιστοσύνης προς την δύναμη και την αποτελεσματικότητα της ψυχιατρικής επιστήμης είναι επίσης, ένας πολύ σοβαρός λόγος αποφυγής αναζήτησης βοήθειας.

Το οικονομικό κόστος επίσης ήταν στο παρελθόν άλλος σοβαρός λόγος. Αλλά όπως είπαμε πιο πάνω δεν υφίσταται με το ίδιο βάρος τώρα , όπου το ΓΕΣΥ μπορεί δωρεάν να εξασφαλίσει και ψυχιατρική και ψυχολογική βοήθεια.

‘Ένας άλλος λόγος είναι ο φόβος για τα ψυχοτρόπα φάρμακα, που φοβίζει αρκετούς μήπως τους «μετατρέψει σε ζόμπι», ή « τους κάνει εξαρτημένους» ή « θα τα παίρνω για μια ζωή»...

Εικόνες από ψυχιατρικά ιδρύματα, ή αποδιοργανωμένων ψυχικά ασθενών ατόμων, αναφορές και καταστάσεις άλλων ψυχικά ασθενών με πολύ πιο σοβαρή συμπτωματολογία, που πράγματι υφίσταται η ανάγκη δια βίου χορήγησης φαρμάκων και οι πιθανές παρενέργειες τους δημιουργούν προκαταλήψεις και ενισχύουν την δυσκολία στην λήψη απόφασης για αναζήτηση ψυχιατρικής βοήθειας.

Η δύσκολη προσβασιμότητα σε υπηρεσίες και γιατρούς επίσης μπορεί να ωθήσει αρκετό κόσμο να αναβάλλει ή μην αναζητά βοήθεια.

Οι πιο πάνω λόγοι χρήζουν μελέτης και έρευνας, γιατί μιλούμε γενικά για ψυχική ασθένεια και ψυχικά ασθενείς.

Πριν βγάλουμε όμως τα τελικά μας συμπεράσματα για να ληφθούν μέτρα ενίσχυσης της προσβασιμότας στην ψυχική υγεία πρέπει να αναλογιστούμε πως ένα μεγάλο μέρος των ασθενών μας που βιώνουν ψυχωτικές καταστάσεις και ζουν κάτω από την επήρεια παρανοϊκών ιδεών, ή διαταραχών της αντίληψης- παραισθήσεις, ψευδαισθήσεις- και ζουν σε άλλη πραγματικότητα, αφού δεν έχουν νοσογνωσία είναι φυσικό να μην αναζητούν από μόνοι τους συγκεκριμένη ψυχιατρική βοήθεια.

Εδώ φυσικά, την τελική απόφαση για αναζήτηση βοήθειας θα πρέπει να την πάρουν οι άμεσοι συγγενείς, οπότε οι πιο πάνω λόγοι ισχύουν για αυτούς και όχι για τον ίδιο τον ασθενή.

Η ψυχο-εκπαίδευση η υπομονή στον χειρισμό και η επεξήγηση με απλό και κατανοητό τρόπο όλων των καταστάσεων γύρω από την ψυχική πάθηση, την θεραπεία και την συνύπαρξη στην κοινωνία είναι μέτρα που καταπολεμούν τον στιγματισμό και τις προκαταλήψεις και δίνουν τη ευκαιρία για έγκαιρη λήψη βοήθειας σε θέματα ψυχικής υγείας.