Ο άνθρωπος σαν κοινωνικό όν υπάρχει μέσα από τις σχέσεις του με άλλους ανθρώπους και πιο ειδικά μέσα από μικρές ομάδες ατόμων, με τους οποίους μοιράζεται τον περισσότερο του χρόνο, έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα και σκοπούς, ανταλλάζουν συναισθήματα, αλλά τους συνδέει και το αίσθημα της αμοιβαίας φιλίας, του αλληλοσεβασμού, της αγάπης και της αλληλεγγύης.

Από τα πανάρχαια χρόνια το θέμα της φιλίας και της καλής σχέσης με ομότιμους απασχολεί την φιλοσοφία και την ψυχολογία.

Για να χτιστεί μια υγιής σχέση ανάμεσα σε νέους ανθρώπους, αυτή χρειάζεται χρόνο με αμοιβαίες συναισθηματικές και άλλες ανταλλαγές και παραχωρήσεις και δοκιμάζεται σε αρκετά επίπεδα, και στάδια, όπου κρίνεται η δύναμη της φιλίας και της αφοσίωσης που μπορούν τα μέλη μιας φιλικής ομάδας να έχουν το ένα προς το άλλο.

Η φιλία και το υγιές της επίπεδο μας είναι πολύ βασικά σημεία στην ζωή μας γιατί μέσα από την σχέση που δημιουργούμε καθορίζεται η καθημερινή μας διάθεση, αλλά και γενικά η αυτοεκτίμηση μας και η ποιότητα της ίδιας της ζωής μας.

Οι φίλοι μας είναι μερικοί από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους της ζωής μας, γιατί μας κάνουν να νοιώθουμε πως δεν είμαστε μόνοι και πως σε δύσκολες στιγμές έχουμε που να στηριχτούμε, να ζητήσουμε συμβουλή και να πάρουμε συγκεκριμένη βοήθεια.

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου ανάμεσα στους φίλους που έχουμε για διάφορους λόγους- χαρακτήρα, επηρεασμού, συμφέροντος, ψυχολογίας και άλλων, ενώ μας παρουσιάζονται σαν καλοί και φιλικοί, σε κάποιες περιπτώσεις δεχόμαστε από αυτούς τέτοιου είδους προσβολές, κριτικές ή επιπλήξεις που μας χαλούν την διάθεση μας.

Όταν κάποιος φτάσει σε ένα σημείο, όπου μόνο να φανταστεί πως θα είναι σε παρέα, όπου θα είναι και ο τάδε, ο οποίος δεν μας συμπεριφέρεται καλά και σκεφτόμαστε πως θα περάσουμε μαζί του, αυτό σημαίνει πως ο « φίλος» αυτός είναι τοξικός για μας.

Το θέμα πως για άλλους μπορεί να μην είναι.

Και αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο σημείο, γιατί αν προσπαθήσουμε στην αρχή της διαπίστωσης μας να συμμεριστούμε την σκέψη μας με άλλους, οι οποίοι δεν έχουν παρόμοια άποψη, μπορούμε να εκτεθούμε πως προσπαθούμε να διασπάσουμε την ομάδα και να βρεθούμε σύντομα απομονωμένοι και ο τοξικός φίλος να συνεχίσει τόσο μαζί μας , όσο και με άλλους την τοξική του συμπεριφορά.

Τι είναι αυτό όμως που ονομάζουμε τοξικότητα σε μια σχέση ή από ένα φίλο.

Πρώτα είναι να νοιώθεις συνέχεια πως γύρω από αυτά που κάνουμε υπάρχει ένα είδος ανταγωνισμού.

Εάν είμαστε κάπου και για κάποιο λόγο είμαστε το κέντρο της παρέας και αντιλαμβανόμαστε πως κάποιος από εμάς δεν χαίρεται μαζί μας όπως τους υπόλοιπους, αλλά νοιώθει πειραγμένος και με τα λόγια του ή την συμπεριφορά του προσπαθεί να μειώσει την ευχαρίστηση που νοιώθουμε, τότε αυτό λειτουργεί τοξικά.

Το ίδιο θα συμβεί αν ακούσουμε λόγια που είπαμε στην φιλική μας ομάδα να μεταφέρονται με ψευδή τρόπο πιο κάτω, σε άλλους, σαν είδος κουτσομπολιού, που δυστυχώς έχουν σαν μοναδικό στόχο να θίξουν την προσωπικότητα μας.

Από εδώ αρχίζει να κλονίζεται η εμπιστοσύνη στο σύνολο της ομάδας, διότι είναι πολύ δύσκολο από την αρχή να εντοπιστεί ο τοξικός φίλος, ο οποίος πάντοτε λειτουργεί έξυπνα και πολλές φορές υπόγεια.

Ένα άλλο στοιχείο, χαρακτηριστικό της φιλικής τοξικότητας είναι η μείωση, που γίνεται σε πράξεις ή λόγια που είπαμε, με το πρόσχημα πως κάποιος θέλει να είναι «ειλικρινής» μαζί μας και θέλει να μας τα πει, πως δήθεν με τον τρόπο αυτό μας προστατεύει, γιατί «γνοιάζεται» για μας.

Το θέμα είναι πως κατάστρεψε την μέρα μας και θα μας κάνει πολύ σκεφτικούς αν άλλη φορά θα θέλαμε να μοιραστούμε μαζί του κάτι το πολύ δικό μας.

Μαζί με το πιο πάνω μεγάλη σημασία το πως ο καλός φίλος δέχεται την επιτυχία μας και σαν δική του, ή τουλάχιστον σαν επιτυχία της φιλικής του ομάδας και νοιώθει περήφανος που ανήκει σε αυτή.

Αν όμως οποιαδήποτε επιτυχία μας υποβαθμίζεται και δεν εκτιμιέται και τα επιτεύγματα μας κάποιος αγωνίζεται να τα κάνει ασήμαντα, τότε η επίδραση είναι επίσης τοξική.

Σε όλες τις πράξεις και συμπεριφορές μας υπάρχει και η πιθανότητα να κάνουμε λάθη.

Κάποτε τα αντιλαμβανόμαστε κάποτε όχι.

Αν ένας καλός φίλος μας αγαπά θα βρει τρόπο να μας αναφέρει το λάθος μας , όχι όμως για να μας γελοιοποιήσει όπως θα κάνει ο τοξικός φίλος, αλλά να μας βοηθήσει να μην το επαναλάβουμε.

Η κριτική λοιπόν για οτιδήποτε κάνουμε από το υγιές φιλικό μας δεν πρέπει να είναι αποδυναμωτική και καταστροφική. Ακόμη χειρότερο είναι να νοιώσουμε πως κάποιος χάρηκε και από την κριτική που δεχτήκαμε και αυτό θα είναι ακόμη μια τρανταχτή επιβεβαίωση της τοξικότητας της σχέσης.

Σε κάποιο βαθμό το αίσθημα η ζήλειας υπάρχει παντού. Σε κάποιο σημείο πιθανόν να είναι και δημιουργικό, γιατί προσπαθούμε στην παρέα να μιμηθούμε κάποιο που παρουσιάζει επιτυχίες και θέλουμε να του μοιάζουμε και να έχουμε παρόμοιες με αυτόν επιτυχίες.

Εκείνο που είναι πολύ λυπηρό είναι όταν το αίσθημα της ζήλειας ξεπεράσει τα όρια και γίνει παθολογικό, τότε η τοξικότητα γίνεται διάχυτη και αρχίζουν τα αισθήματα της κακίας να επικρατούν , οπότε ακόμη και αυτό το αίσθημα της φιλίας στην ουσία σταματά να υφίσταται...

Όταν δε φτάσουμε σε αυτό το σημείο, τότε στην δύσκολη στιγμή όπως λέμε δοκιμάζεται η φιλία, θα αντιληφθούμε πως είναι ανύπαρκτη, γιατί μας εγκατέλειψαν...

Αν μέσα σε όλα αυτά που αναφέραμε μέχρι τώρα δεν έχουμε αποδεσμευτεί από τους τοξικούς φίλους και τη τοξική παρέα, αρχίζουμε να νοιώθουμε εξουθένωση, απώλεια ενεργειακής δύναμης, η οποία μας βάζει σταδιακά στο περιθώριο.

Από εδώ πρέπει να ετοιμαστούμε να ακούσουμε πολλά ψέματα για δήθεν στήριξη και υποστήριξη και η απογοήτευση μας θα αλλάζει μορφές μέχρι στο σημείο του διαπληκτισμού και του μεγάλου καυγά, που θα μας οδηγήσει μακριά από την φιλία και την τοξικότητα.

Το θέμα είναι πως μελετώντας την πορεία που περιγράψαμε πιο πάνω, γιατί πρέπει να περιμένουμε να φτάσουμε στο σημείο της ηρωϊκής πτώσης για να πούμε «όχι» σε αυτού του είδους την σχέση και σε αυτούς τους τοξικούς φίλους.

Είναι πολύ καλύτερα, από τα πρώτα στάδια αν νοιώσουμε δυσφορία ύστερα από μια συνάντηση με κάποιο ή κάποιους και το ίδιο νοιώθουμε προκαταβολικά αν θα τον ή τους συναντήσουμε πάλι, αυτό σημαίνει πως κάτι δεν πάει καλά.

Αν στην φιλική σχέση υπάρχουν ορισμένα από τα συμπτώματα της τοξικότητας, που αναφέραμε πιο πάνω, είναι στο χέρι μας να διαχωρίσουμε έγκαιρα την ευθύνη μας απέναντι στο άτομο ή τα άτομα εκφράζοντας τα συναισθήματα μας, προσέχοντας να μην θίξουμε κανένα ( απλά λέμε πως δεν νοιώθω καλά με αυτό και αυτό που συμβαίνει) και αποστασιοποιούμε τον εαυτό μας από το τοξικό περιβάλλον, που σίγουρα δεν θα μας προσφέρει τίποτε καλό.

Αν παραμείνουμε στο ίδιο τοξικό περιβάλλον περιμένοντας το θαύμα, τότε κάνουμε πολύ κακό στον εαυτό μας και μάλλον θα αρχίσουμε να διοχετεύουμε την τοξικότητα που μαζέψαμε στα δικά μας άτομα- στην οικογένεια, στους συγγενείς, φίλους και συναδέλφους, ή και σε άλλους φίλους, που δεν φταίνε σε τίποτε...

Κάτι που σίγουρα, δεν έχουμε ανάγκη ή δεν χρειάζεται....