Στην εποχή που ζούμε ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με πολλές εντάσεις, συγκρούσεις και δυσκολίες σε όλους τους τομείς της ζωής τους. Οι ερωτικές και οι συζυγικές σχέσεις διαταράσσονται σημαντικά από εξωπραγματικές προσδοκίες, σύγχυση των ρόλων, προβλήματα επικοινωνίας, παρεμβάσεις τρίτων, δυσκολίες στη σεξουαλική ζωή και τη διαχείριση των οικονομικών πόρων. Επιπλέον τραυματικές εμπειρίες από την παιδική ηλικία και από προηγούμενες σχέσεις, ανασφάλειες, φόβοι και εσωτερικές συγκρούσεις δεν μας επιτρέπουν να αντιμετωπίσουμε με διαύγεια, καθαρότητα και δημιουργική υπομονή το σύντροφό μας.
Η αγάπη και ο αμοιβαίος σεβασμός δίνουν τη θέση τους σιγά σιγά στην απογοήτευση, την οργή, τις αρνητικές κριτικές, τα αισθήματα παραμέλησης και εγκατάλειψης. Η σχέση αντί να είναι πλέον πηγή χαράς και δημιουργίας γίνεται πηγή οδύνης. Πολλές φορές το άτομο αισθάνεται ότι ο σύντροφός του δεν τον καταλαβαίνει, ότι είναι αδιάφορος ή επιθετικός ή ότι έχει υπερβολικές απαιτήσεις. Όσο περισσότερο προσπαθεί να τον πείσει να βελτιώσει τη συμπεριφορά του για να ικανοποιήσει τις προσδοκίες του τόσο περισσότερο απογοητεύεται. Ο άλλος δεν φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει και έτσι οι απαιτήσεις, συμβουλές και προκλήσεις από τον σύντροφό όχι μόνο δεν έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα αλλά δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, η επικοινωνία, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε μια σχέση, αφού επηρεάζει όλους τους τομείς.
Η φράση ¨η σιωπή είναι χρυσός¨ παίζει σημαντικό ρόλο στις επαγγελματικές σχέσεις αφού χτίζονται με τακτική και διπλωματία. Στην περίπτωση όμως των προσωπικών σχέσεων αυτό δεν ευνοεί την κατάσταση.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Baylor, στο Τέξας, έκαναν μία σειρά από μελέτες για να βρουν ποιες συμπεριφορές υπονομεύουν τη σχέση. Διαπίστωσαν λοιπόν ότι η «αποστασιοποίηση» και η «απεμπλοκή» είναι δύο από τις πιο διαβρωτικές συμπεριφορές.
Η σιωπή συνήθως είναι, μια στάση άμυνας, που το άτομο υιοθετεί όταν αισθάνεται ότι του επιτίθενται και αντιδρά: ό,τι κι αν του λέει ο άλλος, αυτός δεν απαντά. Πρόκειται για ενοχλητική συμπεριφορά που δημιουργεί την εντύπωση της παγερής αδιαφορίας, με συνέπεια να αναπτύσσονται αισθήματα θυμού και μνησικακίας.
Η σιωπή, μερικές φορές, ενισχύεται από το γεγονός ότι ένας από τους συντρόφους δεν έχει την ικανότητα να διαχειριστεί σωστά έναν διάλογο που μπορεί να καταλήξει σε καυγά και επιλέγει να σιωπήσει. Αυτό όμως έχει τις συνέπειές του καθώς μπορεί να δημιουργηθεί μια μόνιμη τέτοια κατάσταση.
Ένας άλλος λόγος που επικρατεί η σιωπή είναι η απαίτηση να μαντεύει ο σύντροφος τα αισθήματα, τις επιθυμίες και τις ενοχλήσεις. Όταν όμως ένας σύντροφος έχει την τάση να μην εκφράζει με λόγια αυτό που θέλει αρχίζουν να συγκεντρώνονται τα σύννεφα της σχέσης. Κι επειδή φυσικά κανείς δεν είναι μάντης, η στάση αυτή καταλήγει σε παθητικότητα, προκαλεί αισθήματα άγχους και παραμέλησης.
Κάποιες άλλες φορές μάλιστα, η σιωπή χρησιμοποιείται ως “όπλο” εναντίον του άλλου συντρόφου, ως σπάσιμο νεύρων. Σ’ αυτήν την περίπτωση η σχέση βρίσκεται κοντά στο τέλος της.
Κάποιοι από τους τρόπους που οι ερωτική σχέση μπορεί να βελτιωθεί είναι:
- Η Συνειδητοποίηση ότι στη ρίζα της αρνητικής συμπεριφοράς του συντρόφου, είναι οι ανάγκες και οι αδυναμίες του βοηθά στην βελτίωση της σχέσης.
- Η προστασία της συναισθηματικής ισορροπίας και της προσωπικής ελευθερίας του κάθε συντρόφου επίσης βελτιώνει τη σχέση.
- Οι τσακωμοί μπροστά σε τρίτους δεν βοηθούν. Η παρουσία των άλλων αλλοιώνει και παραμορφώνει την ιδιαιτερότητα της συντροφικής συγκρουσιακής διαδικασίας.
- Προσπαθώντας να κερδίσεις τον αγώνα στα μάτια των άλλων γίνεται υποβίβαση στον σύντροφό και δεν του αποδίδεται ο οφειλόμενος σεβασμό.
- Το άκουσμα προσεκτικά των απόψεων και των παράπονων χωρίς διακοπή και η απεριόριστη αποδοχή και συγχωρητικότητα επίσης βοηθούν στην βελτίωση της σχέσης.
- Οι στερεότυπες και αμυντικές συμπεριφορές δεν βοηθούν. Εξωτερικεύοντας τις σημαντικές αλήθειες, βοηθάς να διατηρηθεί η σχέση ζωντανή.
- Σε κάθε περίσταση αναζήτησε και υπογράμμισε τα θετικά και ελπιδοφόρα στοιχεία.
- Η συνειδητοποίηση ότι συχνά δεν είναι ο άλλος που σου προκαλεί την οδύνη βοηθά. Ο άλλος είναι απλά ο καθρέπτης πάνω στον οποίο προβάλλονται τα δικά σου προβλήματα και οι δικές σου εσωτερικές συγκρούσεις και αδυναμίες.
- Προσπάθησε να εστιάσεις στο παρόν χωρίς να παρεμβάλλεις προβλήματα και απογοητεύσεις του παρελθόντος.
- Συνειδητοποίησε ότι η αδιαφορία, η αποφυγή και η συναισθηματική απόσυρση μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές και βίαιες συμπεριφορές του συντρόφου.
- Απέφυγε την αναμέτρηση. Δεν υπάρχει αντίπαλος για να τον νικήσεις ούτε χρειάζεται να φανείς καλύτερος από τον άλλο.
- Μην απομονώνεσαι συναισθηματικά κτίζοντας μέρα με τη μέρα ένα αόρατο τοίχο.
- Ξεκαθάρισε τι είναι αυτό που μπορείς και είσαι διατεθειμένος να προσφέρεις στο σύντροφό σου και τι είναι αυτό που ζητάς να πάρεις από αυτόν. Μίλησέ του ανοιχτά για τις ανάγκες σου.
- Είναι προτιμότερο να συγκεντρώνεσαι στα λόγια του άλλου την ώρα που μιλάει για να καταλάβεις τις σκέψεις και τα αισθήματα του παρά να ετοιμάζεις τα επιχειρήματα με τα οποία θα αναιρέσεις αργότερα όσα λέει.
- Παράβλεψε τις προσβολές και εστίασε την προσοχή σου στο παράπονο που κρύβεται πίσω από την επιθετική συμπεριφορά του άλλου. Όταν ο άλλος σου επιτίθεται σημαίνει ότι αισθάνεται πληγωμένος από σένα. Πίσω από τη βίαιη συμπεριφορά του κρύβεται πόνος και απογοήτευση.