Ο άνθρωπος διαφέρει από τα ζώα γιατί έχει λογική και συναίσθημα.
Ο άνθρωπος έχει λόγο και σκέψη..
Για να φτάσει κάποιος να κάνει λογικές σκέψεις και να έχει κρίση ξεκινά από την συλλογή πληροφοριών. Αυτό γίνεται μέσα από την βοήθεια νευρικών υποδοχέων. Αυτοί βρίσκονται στα αισθητήρια μας όργανα, που μεταφράζουν τις πληροφορίες που λαμβάνουν σε χημικές ή ηλεκτρικές ωθήσεις και τις προωθούν στον εγκέφαλο μας.
Διαθέτουμε πέντε αισθήσεις - όραση, ακοή, γεύση, οσμή και αφή- και πέντε αισθητήρια όργανα, τα οποία μεταφέρουν συνεχώς τα αισθήματα μας στον εγκέφαλο μας, δηλαδή εκατομμύρια πληροφορίες σε κάθε δευτερόλεπτο.
Τα αισθητήρια μας όργανα διαθέτουν σχετικά μικρές δυνατότητες. Για παράδειγμα ακούμε μόνο ένα μέρος των ηχητικών συχνοτήτων, δηλαδή δεν μπορούμε να συλλάβουμε τους υπερήχους και βλέπουμε μόνο ένα μέρος από τις ακτίνες του φωτός- δεν βλέπουμε τις υπεριώδεις και τις υπέρυθρες.
Είναι για αυτό όπου δεν μπορούμε να αποκτήσουμε γνώσεις μόνο από τις πληροφορίες που μας δίνουν τα αισθήματα μας. Αυτό το συμπληρώνει η νοημοσύνη μας. Αυτή αναπτύσσεται κυρίως στην φαιά ουσία, στον φλοιό του εγκεφάλου μας.
Για να φθάσουμε σε αυτό το σημείο υπάρχει μια διαδικασία.
Η πρώτη επεξεργασία των αισθημάτων μας βοηθά όπως δημιουργήσουμε έννοιες. Αυτές είναι συγκεκριμένες- σπίτι, τραπέζι μολύβι και άλλα και αφηρημένες- ελευθερία, δικαιοσύνη- αξίες και άλλα.
Ακολουθεί η αντίληψη, η οποία είναι η οργάνωση και ερμηνεία όλων των δεδομένων και από εδώ δημιουργούνται παραστάσεις όπου με την συμμετοχή της λογικής σκέψης εξάγονται συμπεράσματα.
Η νόηση μας, που μπορεί να μας βοηθήσει να έχουμε κριτική σκέψη, ανήκει στην περιοχή των ανωτέρων ψυχικών λειτουργιών.
Οι έννοιες, οι κρίσεις και οι συλλογισμοί είναι οι τρεις μορφές της λογικής σκέψης.
Για να σχηματιστούν έννοιες χρειάζεται «αφαίρεση», δηλαδή η συνείδηση όταν πάρει τις πληροφορίες από τα αισθητήρια όργανα ξεχωρίζει τα κοινά χαρακτηριστικά των πανομοιότυπων αντικειμένων ή καταστάσεων και απομακρύνει τα μη κοινά και επουσιώδη.
Το θέμα είναι πως το κάθε άτομο αφού πάρει ακριβώς όλες τις ίδιες πληροφορίες για το ίδιο πράγμα ή κατάσταση, μπορεί να φτιάξει στο τέλος εντελώς διαφορετική έννοια από τους άλλους. Αυτό προέρχεται από το γεγονός πως ο κάθε δέκτης πληροφοριών μπορεί να προέρχεται από διαφορετικό πολιτιστικό και μορφωτικό επίπεδο, διαφορετική ηλικία, διαφορετική κουλτούρα, διαφορετική κοινωνική τάξη, ή θρησκεία και μπορεί να έχει διαφορετικές εμπειρίες. Να έχει διαφορετικές πεποιθήσεις ή στάσεις.
Επίσης κάτι που είναι γνώρισμα της εποχής των ηλεκτρονικών μέσων είναι πολύ πιθανόν οι πληροφορίες που πήρε κάποιος να έχουν παρουσιαστεί με διαφορετικό, πιο χαλαρό ή πιο έντονο τρόπο, να έχουν αφαιρεθεί ή προστεθεί σε αυτές αυτές ουσιαστικά στοιχεία που τις αλλοιώνουν ή τις συμπληρώνουν και με τον τρόπο αυτό ο σύγχρονος άνθρωπος να βιώνει με διαφορετικό συναισθηματικό και γνωστικό τρόπο όλα όσα συμβαίνουν γύρω του.
Αν πάρουμε μόνο τις λέξεις «άνθρωπος» και «θάνατος», μπορούμε να αντιληφθούμε πως η έννοια που δίνει η επιστήμη και η θρησκεία στην καθεμιά διαφέρουν πάρα πολύ.
Τώρα μπορούμε να αντιληφθούμε πως θα διαμορφωθούν εντελώς διαφορετικές έννοιες στο μυαλό ενός φανατικού μουσουλμάνου και ενός πιστού άλλης θρησκείας όταν λαμβάνουν πληροφορίες για τον «θάνατο» ή ενός θρησκευόμενου και ενός επιστήμονα που πιστεύει στην εξέλιξη των ειδών, όπως την παρουσίασε ο Δαρβίνος, όταν πρέπει να καθοριστεί η «έννοια» άνθρωπος...
Στο ίδιο δίλημμα είμαστε όλοι καθόλη την διάρκεια της μόλυνσης του κορονοϊού και τώρα του πολέμου.
Αυτό οφείλεται πάλι στο γεγονός, πως αφού οι «έννοιες» που φτιάχνουμε είναι διαφορετικές, τότε και η κρίση μας, που στην ουσία είναι η συνειδητή πράξη που καθορίζει την σχέση δύο ή περισσότερων εννοιών θα μας οδηγήσει σε διαφορετικούς συλλογισμούς, που στην ουσία με την σειρά τους είναι η ικανότητα του μυαλού μας από τις δύο ή περισσότερες κρίσεις να δημιουργήσει μια νέα.
Αυτή η νέα κρίση θα καθορίσει την λογική μας υπόθεση και λήψη απόφασης.
Η πιο πάνω ικανότητα του ανθρώπου να σχηματίζει έννοιες, κρίσεις και συλλογισμούς ονομάζεται νοημοσύνη.
Για την νοημοσύνη υπάρχουν αρκετές θεωρίες και ορισμοί.
Οι πιο κοινές τοποθετήσεις γύρω από το θέμα «νοημοσύνη» είναι:
- Είναι ανώτερη ψυχική λειτουργία.
- Παρεμβαίνει όπου οι λειτουργίες κατωτέρου επιπέδου- ένστικτα, αυτοματισμοί και συνήθειες- δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της επιβίωσης.
- Έχει λειτουργικό χαρακτήρα και συμβάλει στην προσαρμογή και κινητοποιεί το σύνολο του ψυχοσωματικού μηχανισμού...
Και τέλος, η νοημοσύνη είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα του ανθρώπου.