Η νικοτίνη είναι μια νόμιμη ψυχοδραστική ουσία, διαδεδομένη πλατιά και κοινωνικά αποδεκτή, η οποία χωρίς καμιά αμφισβήτηση προκαλεί και σωματική και ψυχολογική εξάρτηση.
Το δε κάπνισμα του τσιγάρου, σαν πράξη, που περιέχει νικοτίνη προκαλεί εθισμό.
Εθισμός είναι όλη η διαδικασία της ύπαρξης της έντονης και συνεχούς απασχόλησης του εγκεφάλου με την ανάγκη χρήσης της ουσίας μέχρι την εξασφάλιση, κατανάλωση, αλλά και εμφάνιση στέρησης όταν περάσει συγκεκριμένος χρόνος από την χρήση της, που επαναλαμβάνεται με την ίδια σειρά συνέχεια.
Αυτό οδηγεί στην επαναλαμβανόμενη υποχρεωτικά χρήση, που σταδιακά γίνεται με ψυχαναγκαστικό τρόπο και μετατρέπεται σαν μέρος της καθημερινής ζωής του χρήστη.
Κατά διαστήματα, λόγω της εμφάνισης πολλών παράλληλων προβλημάτων που συνοδεύουν την χρήση όπως προβλήματα υγείας, δυσφορία, οικονομικές δυσκολίες, κατάθλιψης, άγχους, αρνητικά σχόλια από το άμεσο περιβάλλον, παρατηρήσεις και σχόλια στον εργασιακό χώρο, φιλικές προς την υγεία και την ζωή προτροπές από συζύγους, παιδιά, γονείς, φίλους, οδηγούν το εθισμένο άτομο να ανοίξει το κεφάλαιο της αυτογνωσίας γύρω από αυτό το πολύ βασικό για αυτόν θέμα.
Αν το πιο πάνω κεφάλαιο δεν ανοίξει και κλείσει αμέσως τότε το εθισμένο άτομο μπαίνει σε μια ατέρμονη ψυχολογική βασανιστική διαδικασία.
Σταδιακά με το πέρασμα του χρόνου τα αισθήματα ενοχής και η κριτική του περιβάλλοντος αναγκάζουν το εθισμένο άτομο να παίρνει αμυντική στάση και καθόλου δεν το διευκολύνει στο να αναγνωρίσει το πρόβλημα, να το αποδεχθεί και η αυτογνωσία παραμένει μακρινός και συνεχώς κάτω από διάφορα προσχήματα αναβαλλόμενος στόχος.
Οι συχνές υποσχέσεις για διακοπή του καπνίσματος λειτουργούν επίσης ως ανασταλτικός παράγοντας για την λήψη απόφασης, γιατί προηγήθηκαν οι προηγούμενες αποτυχίες εκτέλεσης τους.
Κάτω λοιπόν από τον φόβο της μελλοντικής αποτυχίας, λόγω και αναγνώρισης της χαμηλής βούλησης αντιμετώπισης του εθισμού, δεν πραγματοποιείται το επόμενο βήμα προς την σωστή κατεύθυνση.
Με τον τρόπο αυτό ο φαύλος κύκλος διαμορφώνεται και συνεχίζει να δηλητηριάζει την ζωή του εθισμένου στο κάπνισμα χρήστη- και των γύρω του- και η υποτιθέμενη ελάττωση της «διαμέτρου» του με τις υποσχέσεις που δίνει μόνο του το άτομο στον εαυτό του, του δίνει την εντύπωση πως ελέγχει την κατάσταση και το μόνο που μένει είναι να πει το ΝΑΙ και όλα θα λυθούν....
Η κατανόηση των πιο πάνω πιθανόν να βοηθήσει στο σταμάτημα του φαύλου κύκλου.
Η περίσκεψη και η ανάληψη δράσης για σταμάτημα έρχονται πιο κοντά όταν γίνουν καλύτερα κατανοητοί οι μηχανισμοί που λειτουργούν για να διαιωνίζεται το σύνδρομο της Στοκχόλμης, όχι προς απαγωγείς ,αλλά σε μια ουσία που αιχμαλωτίζει την σκέψη, τις πράξεις και την ζωή κάποιου εθισμένου και δεν τον αφήνει να πάρει την απόφαση για την απελευθέρωση του.
Είναι αρκετό λοιπόν το εθισμένο άτομο να αφιερώσει ένα λεπτό από την ζωή του, να κοιτάξει βαθειά τα μάτια του μέσα στον καθρέπτη και να δώσει την απάντηση:
Ναι έχω πρόβλημα
Ναι πρέπει να κάνω κάτι συγκεκριμένο να για να το σταματήσω.
Ναι, ήλθε η στιγμή να καθορίσω ημερομηνία, μέρα και ώρα που θα κάνω την έναρξη της προσπάθειας μου.
Κοινοποιώ την απόφαση μου σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κύκλο ανθρώπων που με αγαπούν και γνοιάζονται για μένα. Αυτό είναι μεγάλη κοινωνική δέσμευση για μένα που μου δίνει μεγάλα κίνητρα για να φανώ συνεπής.
Όταν αντιληφθώ πως μόνος μου είναι δύσκολο να τα καταφέρω ζητώ βοήθεια.
Τα πιο πάνω φυσικά ισχύουν και για όλους τους άλλους εθισμούς σε άλλες ουσίες και στην κάνναβη και στην ηρωίνη, κοκαίνη, κρύσταλ και άλλα.
Η διαφορά του εθισμού προς το κάπνισμα, είναι πως η νικοτίνη εκτός από την εξάρτηση δεν προκαλεί αλλοιώσεις στην λειτουργία του εγκεφάλου, δεν δημιουργεί αλλαγές στην λογική και στην κρίση που δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τόσο στην επίτευξη αυτογνωσίας, όσο και την λήψη απόφασης για σταμάτημα της ουσίας και της εθιστικής συμπεριφοράς.
Και κάτι περισσότερο.
Το εθισμένο στο κάπνισμα άτομο μπορεί να πετύχει όλα τα πιο πάνω και από μόνο του, πράγμα πολύ δύσκολο για τους υπόλοιπους εθισμούς.