Ο όρος αλκοόλ προέρχεται από την αραβική λέξη "al kohl".
Δεν έχει εξακριβωθεί πότε στην ανθρώπινη ιστορία αρχίζει η χρήση του αλκοόλ, ούτε η εμφάνιση του μπορεί να συσχετισθεί με την ύπαρξη ορισμένων ιστορικών και κοινωνικών συνθηκών. Οι άνθρωποι καταναλώνουν αλκοόλ από τα πανάρχαια χρόνια.
Η αιθανόλη(ή αιθυλική αλκοόλη ή οινόπνευμα) είναι χημική ένωση, που περιέχει άνθρακα, υδρογόνο και οξυγόνο. Είναι ένα ψυχοενεργό ναρκωτικό και ένα από τα παλαιότερα ψυχαγωγικά ποτά. Είναι γνωστή στην καθομιλουμένη και ως αλκοόλη ή αλκοόλ και βρίσκεται στα αλκοολούχα ποτά.
Η κατανάλωση μικρών ως μέτριων ποσοτήτων αλκοόλ όπως έχει αποδειχθεί μέσα από ορισμένες μελέτες μπορεί να παρέχει κάποια οφέλη για την υγεία του ανθρώπου όπως: βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ του αίματος, μείωση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση της στεφανιαίας ροής του αίματος, μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης χολολίθων κ.α.
Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως η κατανάλωση του αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε εθισμό με επακόλουθες σωματικές και ψυχικές επιπλοκές;
Ιστορικά οι άνθρωποι καταναλώνουν αλκοόλ τόσο για θετικούς όσο και αρνητικούς λόγους.
Κάποιοι από τους θετικούς λόγους μπορεί να είναι:
- Περιπτώσεις έκφρασης χαράς (γενέθλια, γάμοι, επέτειοι, επιτυχίες)
- Ως συνοδευτικό του φαγητού για καλύτερη γεύση
- Στην δημιουργία καλύτερης ατμόσφαιρας σε επίσημα γεύματα, δείπνα, κοκτέιλ και διάφορες εκδηλώσεις κ.α.
Υπάρχουν όμως και οι αρνητικοί λόγοι κατανάλωσης αλκοόλ όπως:
- Κατανάλωση αλκοόλ για καταπολέμηση του άγχους
- Κατανάλωση αλκοόλ για αντιμετώπιση διάφορων φοβιών
- Κατανάλωση αλκοόλ για αντιμετώπιση της ψυχικής έντασης
- Κατανάλωση αλκοόλ για καλυτέρευση της διάθεσης
- Κατανάλωση αλκοόλ για καλύτερο ύπνο
- Κατανάλωση αλκοόλ για καλύτερη επικοινωνία στις διαπροσωπικές σχέσεις κ.α.
Η κατανάλωση για αρνητικούς λόγους εξ υπακούει ότι το αλκοόλ χρησιμοποιείται σαν φάρμακο. Τα άτομα αυτά έχουν αυξημένο κίνδυνο να οδηγηθούν στον εθισμό από τα άτομα που κάνουν χρήση αλκοόλ για θετικούς λόγους.
Το αλκοόλ δυστυχώς δεν είναι φάρμακο. Με το πέρασμα του χρόνου δημιουργείται ανοχή στο οργανισμό, δηλαδή ο εγκέφαλος συνηθίζει στην προηγούμενη ποσότητα και ζητά περισσότερη.
Με την αύξηση της ποσότητας η επίδραση στον εγκέφαλο γίνεται πιο βλαβερή. Η άμεση διακοπή γίνεται επικίνδυνη, γιατί αρχίζουν να παρουσιάζονται ενοχλητικά στερητικά συμπτώματα και σε κάποια στιγμή το άτομο που συνεχίζει την κατανάλωση αντιλαμβάνεται πως είναι αιχμάλωτος της χρήσης και παρόλη την προσπάθεια του δεν μπορεί να απελευθερωθεί από μόνος του.
Πρόληψη του εθισμού
Η μείωση της ανοχής στο αλκοόλ και η ανάγκη αύξησης των ποσοτήτων είναι ένα από τα πρώτα σημάδια πως κάτι δεν πάει καλά με την κανονική, κοινωνικά αποδεκτή χρήση του αλκοόλ.
Εαν υπάρχει αρκετή αυτογνωσία, δηλαδή το άτομο να γνωρίζει γιατί και για πιο λόγο καταναλώνει αλκοόλ και αρκετή ειλικρίνεια προς τον ίδιο του τον εαυτό, τότε μπορεί να αντιληφθεί πως το αλκοόλ αρχίζει να χρησιμοποιείται από τον ίδιο ως φάρμακο-που δεν είναι-τότε πρέπει να λάβει μέτρα για να μην οδηγηθεί στον εθισμό.
Εάν αντιληφθεί πως παρουσιάζει ασυνέπεια στις υποχρεώσεις του στη εργασία και στην οικογένεια, τότε ας αναλογισθεί ποια είναι η ευθύνη του αλκοόλ σε αυτό.
Αν το οικογενειακό και φιλικό του περιβάλλον αρχίζουν να σχολιάζουν αρνητικά την συνήθεια του να πίνει και τα πιθανά της επακόλουθα όπως αλλαγή στη συμπεριφορά, απουσίες, συναισθηματική απομάκρυνση και άλλα, αυτός είναι επίσης ένας δυνατός παράγοντας που μπορεί να προβληματίσει τον χρήστη για να κάνει πρόληψη.
Μια ανάλυση αίματος με αυξημένα ηπατικά ένζυμα μπορεί επίσης να αποτελέσει κίνητρο για επαναξιολόγηση της χρήσης/κατάχρησης αλκοόλ.
Τέλος ο άνθρωπος χρειάζεται μόνο ένα λεπτό από την ζωή του- να κοιτάξει μέσα από ένα καθρέπτη βαθειά στα δικά του μάτια να πει στον εαυτό του την αλήθεια για το αλκοόλ και να πάρει μέτρα.
Εκεί όπου δεν μπορεί ο ίδιος να το καταφέρει, μπορεί να ζητήσει βοήθεια.