Το σύνδρομο γονικής αποξένωσης είναι ένας όρος που δημιούργησε ο Ψυχίατρος Richard Gardner στις αρχές της δεκαετίας του' 80. Το ονόμασε έτσι για να αναφερθεί σε ένα φαινόμενο που ο ίδιος έβλεπε σε παιδιά χωρισμένων γονιών.

Συγκεκριμένα τα παιδιά αυτά προσβάλλουν συστηματικά τον ένα γονέα και εκφράζονται με μειωτικούς χαρακτηρισμούς γι αυτόν κυρίως λόγω της πλύσης εγκεφάλου που δέχονται από τον άλλο γονέα.

Επίσης γίνεται μια συνεχής προσπάθεια κακολόγησης ή κατηγορίας του άλλου γονέα χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Σύμφωνα με τον Gardner δεν μιλάμε απλά για μια συκοφαντική δυσφήμιση του ενός γονέα αλλά για μια ολοκληρωτική αποκοπή σωματικά και συναισθηματικά από το παιδί.

Έπειτα από πολλές έρευνες νομικών και ψυχολόγων σε παιδιά διαζευγμένων οικογενειών κατέληξαν στο ότι το φαινόμενο αυτό αποτελεί σύνδρομο βαθιά ριζωμένο στον ψυχισμό τους. Μπορεί να εμφανιστεί σε ήπια, μέτρια και βαρία μορφή. Στην βαρια μορφή το παιδί δεν θέλει καμία επαφή με τον άλλο γονέα, υπάρχει μια τρομερή απέχθεια που σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα γίνεται και τρόμος ενώ δεν αισθάνεται ενοχές γι αυτό.

Τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο αυτό γίνεται ολοένα και περισσότερο αντιληπτό σε παιδιά των οποίων απαγορεύεται η πρόσβαση στον άλλο γονιό. Συνήθως ο γονέας που έχει την φροντίδα και επιμέλεια του παιδού καταφέρνει να αποξενώσει το παιδί από τον άλλο γονέα με καταστροφικές συνέπειες. Γι αυτό το λόγο όσες αρχές έρχονται σε επαφή με αυτά τα παιδιά είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν το φαινόμενο αυτό και να το λαμβάνουν υπόψην στη λήψη αποφάσεων σχετικών με τις συναντήσεις των γονιών.

Τα κύρια συμπτώματα για το σύνδρομο αυτό είναι, έκδηλο άγχος, κατάθλιψη, νευρικότητα, αδιαφορία προς τον άλλο γονέα με ακύρωση των συναντήσεων και μη αποδοχή δώρων, εχθρότητα και επιθετικότητα. Αποτελέσμα κλινικών ερευνών στα παιδιά αυτά αναφέρουν οτι πολύ πιθανόν οι ανήλικοι να υποφέρουν απο σοβαρό άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και ψυχοσωματικές διαταραχές στη ζωή τους. Επίσης είναι πιθανόν να εμφανίσουν δυσκολίες στη σύναψη σωστών διαπροσωπικών σχέσεων και αργότερα να υποφέρουν απο τύψεις για την συμπεριφορά τους αυτή εμφανίζοντας κατάθλιψη.

Επιπρόσθετα όταν σε μεγαλύτερη ηλικία τα συνειδητοποίησουν όλα αυτά είναι πιιθανόν να στραφούν κατά του άλλου γονέα με κατηγορίες για την κατάληξη τους αυτή. Όλα αυτά δημιουργούν μια μεγάλη εσωτερική αναστάτωση στο παιδί που ξεκινάει απο την παιδική ηλικία και κάποιες φορές κρατάει μέχρι και την ενήλικη ζωή με ανυπολόγιστες συνέπειες. Γι αυτό το λόγο καλό είναι όλοι οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας και όλοι όσοι σχετίζονται με παιδιά διαζευγμένων γονιών να έχουν στην άκρη του μυαλού τους το σύνδρομο αυτό.